سقای آب و ادب

«سقای آب و ادب» اثری است به قلم سیدمهدی شجاعی (نویسنده‌ی اهل تهران، متولد ۱۳۳۹) که در ۲۶۴ صفحه در سال ۱۳۸۹ منتشر شده است. این کتاب به روایت زندگی حضرت  ابوالفضل (ع) می‌پردازد.

درباره‌ی سقای آب و ادب

سقای آب و ادب کتابی درباره حضرت عباس(ع) با نثر ادبی به زبان فارسی است. این کتاب با روایت قسمت‌های مختلف واقعه کربلا، شخصیت عباس بن علی(ع) را در ارتباط با امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، ام‌البنین، امام حسین(ع)، حضرت زینب(س)، سکینه(س) توصیف کرده است. بخش‌هایی از کتاب بر اساس اسناد تاریخی نگارش شده و سایر مطالب نظرات شخصی نویسنده در ستایش حضرت عباس(ع) است.

نویسنده، زبانی شاعرانه و نثری ادبی را برای نوشتن اثر انتخاب کرده است؛ به‌طوری که کتاب به اثری هنری و روضه‌ای مکتوب تبدیل شده است. ما، جنبه‌ی ادبی اثر باعث نشده است تا نویسنده از جنبه‌ی تحلیلی و تاریخی واقعه‌ی عاشورا غافل شود.

به‌گفته سید مهدی شجاعی هر فصل کتاب  سقای آب و ادب بر اساس مستندات تاریخی به نگارش درآمده و بیشتر قسمت‌های آن مستند است؛ اما برخی مطالب کتاب، عین عبارت متون و اسناد روایی و تاریخی نیست. گفته شده این قسمت‌ها از ذوق هنری نویسنده و از ارادت او به حضرت عباس(ع) نشأت گرفته و نظرات شخصی وی جهت تلطیف ادبی و ستایش حضرت عباس(ع) است. اسناد برخی مطالب در پایان کتاب ذکر شده است.

محتوای سقای آب و ادب

کتاب سقای آب و ادب بر اساس جنبه‌های مختلف زندگی حضرت عباس(ع) در ده فصل تنظیم شده است:

  • عباسِ علی: روایت ادبی گوشه‌هایی از حضور حضرت عباس(ع) در کنار امام علی(ع) و دلاوری‌های او درجنگ صفین.
  • عباسِ ام‌البنین: نویسنده در این بخش، ماجرای ازدواج امام علی(ع) با ام‌البنین و نیز گفتگوهای مهمی که در طول زندگی بین عباس(ع) و مادرش رد و بدل شده را بیان کرده است.
  • عباسِ عباس: گفتگوی عباس با خودش و روایتی کوتاه از آب‌آوردن برای کودکان درروز عاشورا.
  • عباسِ سکینه: بخشی از شخصیت عباس بن علی در ارتباط با حضرت سکینه(س).
  • عباسِ مواسات: این فصل به یاری رساندن حضرت عباس به برادر، پاسداری از خیمه‌ها، رجزخوانی‌ در نبرد و حضور برادران عباس برای مبارزه را نقل کرده است.
  • عباس زینب: بخشی از شخصیت عباس بن علی در ارتباط با حضرت زینب(س).
  • عباسِ ادب: ماجرای آب آوردن در روز عاشورا و شهادت حضرت عباس(س).
  • عباسِ حسین: بخشی از شخصیت عباس بن علی در ارتباط با امام حسین(ع).
  • عباسِ فرشتگان: توصیف حضرت عباس از زبانفرشتگان.
  • عباسِ فاطمه: بخشی از شخصیت عباس بن علی در ارتباط با حضرت فاطمه(س).

بخشی از سقای آب و ادب

شریعه فرات، پیش روست و چند هزار سوار دشمن پشت سر.

سوار تشنه‌لب، لحظه به لحظه به آب نزدیک‌تر می‌شود، با مشک خالی بر دوش و شمشیری در دست و لبخند شیرینی بر لب.

لبخند، لب‌های ترک خورده‌اش را به خون می‌نشاند.

اسب در زیر پایش، به عقابی می‌ماند که مماس با زمین پرواز می‌کند.

آنقدر رعنا و رشید و بلند بالاست که اگر پا از رکاب، بیرون کشد، سرانگشتانش، خراش بر چهره زمین می‌اندازد.

«وقتی که تو بر اسب سوار می‌شوی، ماه باید پیاده شود از استر آسمان»

چشمانی سیاه و درشت و کشیده دارد و ابروانی پر و پیوسته و گیسوانی چون شبق که از دو سر فرو ریخته و تاب برداشته و چهره‌ی درخشانش را چونان شب سیاه که ماه را به دامن بگیرد، در قاب گرفته است.

«ماه اگر در روز طلوع کند، از جلای خودش می‌کاهد. این چه ماهی است که رنگ از رخ روز می‌زداید و با ظهورش روشنایی روز را کمرنگ می‌کند؟!»

چیزی به آب نمانده است. برق آب در چشم‌های اسب و سوار می‌درخشد.

هوای مرطوب در شامه تفتیده اسب می‌پیچد و به او جان و توان تازه می‌بخشد.

سوار دمی به عقب بر می‌گردد و کشته‌های خویش را مرور می‌کند.

همه این جنازه‌ها اکنون در سایه سار نخل‌ها خفته‌اند، تا لحظاتی پیش ایستاده بوده‌اند و سدی شکست‌ناپذیر می‌نموده‌اند.

فقط چهار هزار نفر، مامور نگهبانی از شریعه بوده‌اند با اسب و شمشیر و نیزه و تیر و کمان و خود و سپر و زره و عمود.

فرمانده سپاه دشمن گفته است که اگر اینان به آب دست پیدا کنند و جان بگیرند، احدی از شما را زنده نمی‌گذارند.

باور دشمن بر این بوده است که نه از آب، که از حیات خویش نگهبانی می‌کند.

اکنون همه‌ی آن چهار هزار، یا کشته‌ی اویند یا گریخته از هجوم خشم او.

اما آن‌ها که گریخته‌اند باز خواهند گشت. یاران خویش را به کمک خواهند خواست و بازخواهند گشت. حتی پیاده‌ها بر این اسب‌های سرگشته و بی صاحب خواهند نشست و هجوم و محاصره را از سر خواهند گرفت.

برای آشنایی با سایر کتاب‌های مذهبی مشابه با «سقای آب و ادب»، بخش معرفی کتاب‌های مذهبی را در وب‌سایت هر روز یک کتاب مشاهده کنید.