«ابومسلم خراسانی» اثری است از جرجی زیدان (نویسنده و مورخ لبنانی، از ۱۸۶۱ تا ۱۹۱۴) که در سال ۱۹۰۵ منتشر شده است. این کتاب به روایت زندگی ابومسلم خراسانی و قیام او بر علیه بنی‌امیه می‌پردازد.
درباره‌ی ابومسلم خراسانی
بهزادان پور ونداد هرمزد ملقب به اَبومُسْلِمِ خُراسانی (۷۱۸–۷۵۵ میلادی) فرمانده نظامی ایرانی و رهبر جنبش سیاه‌جامگان در خراسان بود که توانست با براندازی حکومت بنی امیه، حکومت بنی عباس را پایه‌گذاری کند. نام اصلی او بهزادان پور وندیداد یا ونداد (پسر ونداد) بود که به توصیه ابراهیم امام، یکی از بزرگان بنی عباس، به عبدالرحمن تغییر نام داد و با حکم وی رهسپار خراسان شد تا رهبری جنبش ضد اموی در این منطقه را بر عهده بگیرد.
وی پس از پیروزی بر حاکم خراسان و تسخیر مرو، سپاهی را روانه عراق نمود و توانست در سال ۱۳۲ هجری قمری، مروان، آخرین خلیفه اموی را شکست دهد. با بر تخت نشستن ابوالعباس عبدالله سفاح به عنوان اولین خلیفه عباسی، امارت خراسان به ابومسلم سپرده شد. اما قدرت و نفوذ وی برای خلیفه و اطرافیان او نگران‌کننده بود. سرانجام، ابومسلم در سال ۱۳۳ ه.خ (۱۳۷ ه.ق)، به نحو توطئه‌آمیزی به دستور منصور، دومین خلیفه عباسی به قتل رسید.
دیدگاه‌ها درباره‌ی هدف نهایی ابومسلم در انقلاب عباسی متفاوت است. برخی ادعا می‌کنند که او آرزو داشت یک حکومت ملی ایرانی برقرار سازد و اینکه او با ملبس کردن خود به لباس طغیان دینی، با بنی‌امیه جنگید تا به این ترتیب خلافت را در دست گیرد. برخی دیگر انگیزه او را کاملاً مذهبی و خالی از فحواهای قومی می‌دانند.
میتوان این‌گونه گفت که او خیلی ساده می‌خواسته بنی‌امیه را نابود کند و اینکه جنبه‌های اجتماعی و سیاسی انقلاب او پررنگ‌تر از جنبه‌های مذهبی بودند؛ شاید او در نهایت تبدیل به دشمن عباسیان نیز می‌شده‌است. در هر صورت، شورش او زنده‌کننده‌ی فرهنگ ایرانی بود که این فرهنگ برای مدت زیادی بر دولت خلیفه چیره بود. شورش او همچنین سرآغاز برخاستن سلسله‌های محلی ایرانی بود. کشته شدن ابومسلم، سرآغاز قیام‌ها و شورش‌های متعددی شد که به خون‌خواهی او شکل گرفت و برخی از آنها سال‌های سال، خلفای عباسی را به خود مشغول نموده بود.
کتاب ابومسلم خراسانی پژوهشی جامع و فوق‌العاده درباره ی این شخصیت تاریخی است. جرجی زیدان نویسنده ی کتاب در این کتاب جذاب، کوشیده است تا یک داستان جذاب بر مبنای تاریخ حقیقی دنیا بنویسد. جرجی زیدان در تالیف این داستان تاریخی از این مراجع استفاده کرده است:تاریخ طبری، تاریخ ابن اثیر، تاریخ ابن خلکان، تاریخ تمدن اسلامی، مروج الذهب مسعودی، معجم الادباء یاقوتی و احکام سلطانی.
ابومسلم خراسانی، بیش از بیست و چهار سال نداشت که به فرماندهی سپاه عظیمی نائل گردید . او دولت امویان را که مدت هزار ماه تمام، بر کشورهای اسلامی حکومت میکرد ، نابود ساخت و بجای آن دولت، عباسیان را که چندین صدسال بر کشورهای اسلامی حکومت کردند ، تاسیس نمود.
ابومسلم در بلند پروازی و شجاعت و بی‌باکی و ثبات و تصمیم و اراده و ایمان و اعتماد‌بنفس، نمونه کاملی برای جوانان پرشور و بلند پرواز و دوست‌داران جاه و جلال و عظمت و شوکت بشمار میرود .
ابومسلم در سن بیست سالگی رهبر عباسیان گردید و ثابت نمود که ممکن است رهبر جوانی از رهبران سالخورده و با تجربه، بهتر کار کند و موفق و پیروز گردد و پیروان خود را به مقاصد عالیه برساند و همچنین ثابت کرد که با قوه عزم و اراده میتوان بر دشواری‌ها غلبه کرد و ایمان راسخ انسان را به هر هدف و مقصودی خواهد رساند .
ابومسلم در مدرسه یا در دستگاهی درس نخوانده و از استادی درس فداکاری و جانبازی در راه هدف مقدس خود فرا نگرفته بود ، ولی او افراد خانواده نبوت، رسول اکرم، محمد (ص) را احق به خلافت می دانست و بر این عقیده بود که بنی امیه ، خلافت را غصب نموده و با عیاشی و خوشگذرانی و مال‌دوستی اسلام را ضعیف کرده اند .
از اینرو علیه آنها قیام کرد و رهبری و فرماندهی عباسیان را برعهده گرفت و در قیام خود موفق و پیروز گردید و بر اثر آن، دولت امویان منقرض شده دولت عباسیان تاسیس گردید .
کتاب ابومسلم خراسانی در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۵۴ با بیش از ۱۹۴ رای و ۲۰ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌هایی از حبیب‌الله آموزگار و محمدعلی شیرازی به بازار عرضه شده است.
فهرست مطالب ابومسلم خراسانی
- گلنار ، ابومسلم خراسانی
- ضحاک و ابومسلم
- ابومسلم و فتح مرو
- مروان بن محمد و ابومسلم
- ابومسلم و منصور دوانیقی
- ابومسلم و بیعت سفاح
- سقوط دولت امویان
- تاسیس دولت عباسیان
اگر به کتاب ابومسلم خراسانی علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی برترین داستان‌های تاریخی ایران و جهان در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر نمونه‌های مشابه نیز آشنا شوید.
9 مهر 1402
ابومسلم خراسانی
«ابومسلم خراسانی» اثری است از جرجی زیدان (نویسنده و مورخ لبنانی، از ۱۸۶۱ تا ۱۹۱۴) که در سال ۱۹۰۵ منتشر شده است. این کتاب به روایت زندگی ابومسلم خراسانی و قیام او بر علیه بنی‌امیه می‌پردازد.
درباره‌ی ابومسلم خراسانی
بهزادان پور ونداد هرمزد ملقب به اَبومُسْلِمِ خُراسانی (۷۱۸–۷۵۵ میلادی) فرمانده نظامی ایرانی و رهبر جنبش سیاه‌جامگان در خراسان بود که توانست با براندازی حکومت بنی امیه، حکومت بنی عباس را پایه‌گذاری کند. نام اصلی او بهزادان پور وندیداد یا ونداد (پسر ونداد) بود که به توصیه ابراهیم امام، یکی از بزرگان بنی عباس، به عبدالرحمن تغییر نام داد و با حکم وی رهسپار خراسان شد تا رهبری جنبش ضد اموی در این منطقه را بر عهده بگیرد.
وی پس از پیروزی بر حاکم خراسان و تسخیر مرو، سپاهی را روانه عراق نمود و توانست در سال ۱۳۲ هجری قمری، مروان، آخرین خلیفه اموی را شکست دهد. با بر تخت نشستن ابوالعباس عبدالله سفاح به عنوان اولین خلیفه عباسی، امارت خراسان به ابومسلم سپرده شد. اما قدرت و نفوذ وی برای خلیفه و اطرافیان او نگران‌کننده بود. سرانجام، ابومسلم در سال ۱۳۳ ه.خ (۱۳۷ ه.ق)، به نحو توطئه‌آمیزی به دستور منصور، دومین خلیفه عباسی به قتل رسید.
دیدگاه‌ها درباره‌ی هدف نهایی ابومسلم در انقلاب عباسی متفاوت است. برخی ادعا می‌کنند که او آرزو داشت یک حکومت ملی ایرانی برقرار سازد و اینکه او با ملبس کردن خود به لباس طغیان دینی، با بنی‌امیه جنگید تا به این ترتیب خلافت را در دست گیرد. برخی دیگر انگیزه او را کاملاً مذهبی و خالی از فحواهای قومی می‌دانند.
میتوان این‌گونه گفت که او خیلی ساده می‌خواسته بنی‌امیه را نابود کند و اینکه جنبه‌های اجتماعی و سیاسی انقلاب او پررنگ‌تر از جنبه‌های مذهبی بودند؛ شاید او در نهایت تبدیل به دشمن عباسیان نیز می‌شده‌است. در هر صورت، شورش او زنده‌کننده‌ی فرهنگ ایرانی بود که این فرهنگ برای مدت زیادی بر دولت خلیفه چیره بود. شورش او همچنین سرآغاز برخاستن سلسله‌های محلی ایرانی بود. کشته شدن ابومسلم، سرآغاز قیام‌ها و شورش‌های متعددی شد که به خون‌خواهی او شکل گرفت و برخی از آنها سال‌های سال، خلفای عباسی را به خود مشغول نموده بود.
کتاب ابومسلم خراسانی پژوهشی جامع و فوق‌العاده درباره ی این شخصیت تاریخی است. جرجی زیدان نویسنده ی کتاب در این کتاب جذاب، کوشیده است تا یک داستان جذاب بر مبنای تاریخ حقیقی دنیا بنویسد. جرجی زیدان در تالیف این داستان تاریخی از این مراجع استفاده کرده است:تاریخ طبری، تاریخ ابن اثیر، تاریخ ابن خلکان، تاریخ تمدن اسلامی، مروج الذهب مسعودی، معجم الادباء یاقوتی و احکام سلطانی.
ابومسلم خراسانی، بیش از بیست و چهار سال نداشت که به فرماندهی سپاه عظیمی نائل گردید . او دولت امویان را که مدت هزار ماه تمام، بر کشورهای اسلامی حکومت میکرد ، نابود ساخت و بجای آن دولت، عباسیان را که چندین صدسال بر کشورهای اسلامی حکومت کردند ، تاسیس نمود.
ابومسلم در بلند پروازی و شجاعت و بی‌باکی و ثبات و تصمیم و اراده و ایمان و اعتماد‌بنفس، نمونه کاملی برای جوانان پرشور و بلند پرواز و دوست‌داران جاه و جلال و عظمت و شوکت بشمار میرود .
ابومسلم در سن بیست سالگی رهبر عباسیان گردید و ثابت نمود که ممکن است رهبر جوانی از رهبران سالخورده و با تجربه، بهتر کار کند و موفق و پیروز گردد و پیروان خود را به مقاصد عالیه برساند و همچنین ثابت کرد که با قوه عزم و اراده میتوان بر دشواری‌ها غلبه کرد و ایمان راسخ انسان را به هر هدف و مقصودی خواهد رساند .
ابومسلم در مدرسه یا در دستگاهی درس نخوانده و از استادی درس فداکاری و جانبازی در راه هدف مقدس خود فرا نگرفته بود ، ولی او افراد خانواده نبوت، رسول اکرم، محمد (ص) را احق به خلافت می دانست و بر این عقیده بود که بنی امیه ، خلافت را غصب نموده و با عیاشی و خوشگذرانی و مال‌دوستی اسلام را ضعیف کرده اند .
از اینرو علیه آنها قیام کرد و رهبری و فرماندهی عباسیان را برعهده گرفت و در قیام خود موفق و پیروز گردید و بر اثر آن، دولت امویان منقرض شده دولت عباسیان تاسیس گردید .
کتاب ابومسلم خراسانی در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۵۴ با بیش از ۱۹۴ رای و ۲۰ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌هایی از حبیب‌الله آموزگار و محمدعلی شیرازی به بازار عرضه شده است.
فهرست مطالب ابومسلم خراسانی
اگر به کتاب ابومسلم خراسانی علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی برترین داستان‌های تاریخی ایران و جهان در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر نمونه‌های مشابه نیز آشنا شوید.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات جهان، داستان تاریخی، داستان خارجی، رمان
۰ برچسب‌ها: ادبیات جهان، جرجی زیدان، معرفی کتاب، هر روز یک کتاب