از قیطریه تا اورنج کانتی

«از قیطریه تا اورنج کانتی» اثری است از حمیدرضا صدر (نویسنده، منتقد سینما و مفسر فوتبال، از ۱۳۳۵ تا ۱۴۰۰) که در سال ۱۴۰۰ منتشر شده است. این کتاب خودزندگی‌نامه‌ی نویسنده به شمار می‌رود.

درباره‌ی از قیطریه تا اورنج کانتی

از قیطریه تا اورنج کانتی آخرین کتاب حمیدرضا صدر، محقق و پژوهشگر سینما و فوتبال بود که بعد از مهاجرتش به اورنج کانتی در آمریکا نوشت. او بعد از آگاهی از سرطان خود و مهاجرتش به آمریکا در سال ۹۷ شروع به نوشتن این کتاب کرد. صدر از خانواده‌اش خواسته بود تا بعد از مرگش این کتاب را منتشر کنند. مدتی بعد از مرگ وی در ۲۵ تیر سال ۱۴۰۰ خورشیدی، این کتاب در شهریور همان سال توسط نشر چشمه چاپ شده و راهی بازار شد.

صدر در این کتاب از علاقه خود به زندگی، فوتبال و سینما سخن می‌گوید و از چالش‌ها و اتفاقاتی که بعد از مبتلا شدنش به بیماری سرطان با آن در گریبان بود صحبت می‌نمایند. به گفته‌ی دختر او، غزاله صدر، عنوان نخست این کتاب، از تهران تا اورنج کانتی، برخلاف مسیر آب بود که به دلیل نامعلومی، تهران به قیطریه تغییر کرد و قسمت برخلاف مسیر آب نیز حذف شد. لازم است ذکر شود که بخش‌های انتهایی این کتاب را که شامل روایت یک سال و نیم پایانی عمر حمیدرضا صدر می‌شود، را غزاله صدر نوشته‌است.

کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی به‌ سبک عموم آثار حمیدرضا صدر، روایتی دوم‌شخص دارد. این روایت خاص، فرم متفاوتی به کتاب داده است. گویی نویسنده با خود سخن می‌گوید، درونیات خود را واکاوی می‌کند و احساسات دست‌نیافتنی خود را از اعماق وجودش برمی‌کشد. روایت بی‌تعارف و بی‌مجامله است. از زشتی مرگ و از درد جان‌کاه بیماری، بی‌لکنت می‌گوید، احوالاتش را بی‌پرده توصیف می‌کند و در عین‌حال در بیان احساساتش مبالغه نمی‌کند و برای آن‌چه پیش رو دارد مرثیه نمی‌خواند.

این کتاب شخصی‌ترین روایت صدر است. شخصیتی که با کلام شیرین و منشی منحصربه‌خود، محبوبیتی وسیع به‌دست آورده بود، با روایت پایانی خود دوست‌دارانش را به خواندن درونی‌ترین احوال خود در آخرین روزهایش دعوت کرده است.

جدا از محتوای کتاب نثر روان، کلمات دقیق و جملات پرقدرت صدر، خواندن کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی را به‌تجربه‌ای لذت‌بخش و غنی بدل می‌کند. این تجربه زمانی شیرین‌تر می‌شود که نویسنده جا‌به‌جا از فیلم‌ها، کتاب‌ها و شخصیت‌های محبوبش یاد می‌کند. او مثل همیشه از فوتبال هم می‌‌گوید، از آخرین تجربه‌هایش از دیدن مسابقاتی که دلخوشی بزرگ او در زندگی بوده‌اند و با تفسیرهایش از همین مسابقات، بسیارانی را شیفته‌ی کلام خود کرده است.

وجه دیگر کتاب روایت سفر در سفر است. سفر به آمریکا در میانه‌ی سفر به خاموشی. خداحافظی‌اش از تهران و کوچ به اورنج‌کانتی که خود شکلی خفیف‌شده از مرگ بوده و او را برای سفر ابدی‌اش آماده کرده است. توصیف صدر از این سفر، از خداحافظی‌اش با مادر، از آمریکا و احساسات و احوال متفاوتش در این کشور نسبت به قبل و پس از بیماری، و نیز موخره‌ای که دخترش، «غزاله صدر» بر کتاب نوشته، اثری خواندنی، پرکشش و عمیقا تاثیرگذار برآورده است.

کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۴.۴۵ با بیش از ۶۶۰ رای و ۲۰۰ نقد و نظر است.

بخشی از از قیطریه تا اورنج کانتی

ای داد که چه سفری پیش رو داری، پسر جان. سفری متفاوت از سفر های پیشین. سفری بدون سرخوشی، سفری بدون خنده. سفری بی‌بازگشت. سفری با پرسش‌های پیش پا افتاده: حقیقت زندگی در سلامتی است یا بیماری؟ از دست دادن مهم‌تر است یا به دست آوردن؟ امید قوی‌تر است یا نومیدی؟ فقدان چیست و وفور کدام است؟

همه چیز از سرفه‌های حین خواب شروع شد. مگر نه این که بسیاری از چیزهای مهم حین خواب شروع شده‌اند؟ مگر نه این که رخدادهای بزرگ از دل کوچک‌ترین وقایع برآمده‌اند؟ مگر نه اینکه پیشامدهای بد بی‌خبر در خانه را کوبیده‌اند؟

پیشامدها شبیه بادند، آمدنشان را نمی‌بینید. موی‌تان ناگهان تکان می‌خورد و خزیدن باد را بر چشم‌ها و صورت‌تان احساس می‌کنید. آمدن بیماری را نمی‌بینید و متوجه نمی‌شوید که چگونه سرما خورده‌اید. نمی‌فهمید که چگونه یک ویروس چگونه نشانه‌تان گرفته. خبر ندارید که یک تومور کوچک از سال‌ها پیش در بدنتان پرسه زده و همین روز هاست که خدمتتان برسد.

عکسی از ریه‌ات گرفته‌ای، به ملاقات پزشک شتافته‌ای. در روزهای سرخوشی و سر به سر گذاشتن‌ها. با خنده و شوخی. اما گرفتار شده‌ای. اسیر. به بند آمده. مستاصل. بیمار شده‌ای. بیماری یعنی محدود شدن راه‌های پیش رو. یعنی بسته شدن مسیرهای تا پیش از این باز. یعنی تردید در برابر گزینه‌های کم شمار. یعنی بدل شدن به پرسشی بی‌پاسخ.

به سفری دوازده هزار کیلومتری خواهی رفت. سفری آمیخته با جان کندن‌های دم‌ها و بازدم‌ها. بی‌خبر و ساده از این سوی جهان تا آن سو خواهی رفت تا چشم در چشم هیولا بدوزی. از قیطریه تهران تا اورنج کانتی کالیفرنیا. از خانه تا غربت. از امروز تا فردا. جان خواهی کند رویاهایت را به خاطر بسپری و حفظ‌شان کنی. روز به روز. شب به شب.

 

اگر به کتاب از قیطریه تا اورنج کانتی علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی آثار حمیدرضا صدر در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده نیز آشنا شوید.