«جامعه‌شناسی به زبان ساده» اثری است از صادق زیباکلام (استاد دانشگاه تهران، متولد ۱۳۲۷) که در سال ۱۳۸۶ منتشر شده است. این کتاب با زبانی ساده و روان به بیان مفاهیم اولیه جامعه‌شناسی و سه رویکرد بنیادین آن پرداخته است.
درباره‌ی جامعه‌شناسی به زبان ساده
جامعه‌شناسی به زبان ساده اثری است از دکتر صادق زیباکلام یکی از اساتید برجسته‌ی علوم سیاسی کشور که می‌کوشد با نگارشی سهل الوصول و روان، خواننده را با مفاهیم بنیادین جامعه شناسی آشنا سازد. آنچه معمولا سبب روی گرداندن دانشجویان و علاقمندان به جامعه‌شناسی، از مطالعه‌ی آثار برجسته در این حوزه می‌شود، تکلف و پیچیدگی‌هایی است که در بیان و نگارش کتب جامعه‌شناسی به کار رفته است.
نظریات تئوریسین هایی همچون کارل مارکس، ماکس وبر، امیل دورکهایم و غیره به خودی خود دشوار هستند، حال اگر در ترجمه و شرح این نظریات نیز از زبان پیچیده‌ای بهره گرفته شود، قطعا بر دشواری درک آنان می‌افزاید. اما آنچه به عنوان اصل نوشتاری در آثار دکتر صادق زیباکلام به چشم می‌خورد، همین سادگی بیان در عرضه‌ی مفاهیم سخت و دشوار است که حاصل مطالعات فراوان ایشان و همچنین تجربه سال‌ها تدریس در مقام استاد دانشگاه است.
کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده عاری از لفاظی است. بی‌آرایه و مستقیم با مثال‌هایی ساده به ارائه‌ی مفاهیم بنیادی جامعه‌شناسی می‌پردازد. اساسا این ویژگی زیباکلام است: «ارائه‌ی مفاهیم سخت، در اوج سادگی». کتاب با مقدمه‌ای شروع می‌شود که اسکلت کلی بنای جامعه‌شناسی را در ذهن خواننده شکل می‌دهد. در فصل اول جامعه‌شناسی کارکردگرا بیان می‌شود. چیزی که شاید آن‌چنان برای آنانی که در ایران زیسته‌اند و با دستگاه تبلیغاتی رسانه‌ای آن آشنایند، غریبه نباشد.
در فصل بعد مارکسیسم ارائه می‌شود. در فصل سوم جامعه‌شناسی تعامل‌گرا ارائه شده است. مطالعه‌ی این فصل، هر چند که بدان باور نداشته باشیم، می‌توان دلیل بسیاری از کنش‌ها را بر ما آشکار سازد. در نهایت زیباکلام کتاب را با بحث در مورد علم بودن یا نبودن جامعه‌شناسی به پایان می‌برد. فصل آخر با بیانی شیوا نشان می‌دهد که چرا نمی‌توان بصورت ایمان‌گونه بر کشتی پوزیتیویسم سوار شد و حداقل گوشه‌ای شک، چنان که پدر آن، دکارت بدان معتقد بود در مواجهه با این موج لازم است.
کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۶۶ با بیش از ۱۵۷ رای و ۲۴ نقد و نظر است.
محتوای جامعه‌شناسی به زبان ساده
جامعه‌شناسی به زبان ساده این امر را با بهره‌گیری از مثال‌های ملموس و قابل درک میسر نموده است. جامعه‌شناسی به زبان ساده ابتدا با مقدمه‌ای آغاز گردیده که ستون اصلی مفاهیم را در ذهن مخاطب بنا می‌نهد و کلیاتی را در باب جامعه‌شناسی ارائه می‌کند. سپس آنچه به عنوان جامعه شناسی کارکردگرا، مارکسیسم و جامعه شناسی تعامل‌گرا شناخته می‌شود از چشم انداز عقاید امیل دورکهایم، کارل مارکس و ماکس وبر، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. در ادامه هفت پرسش بنیادی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی مطرح می‌شود و نویسنده کتاب را با بررسی این مساله که آیا جامعه‌شناسی علم به حساب می‌آید یا خیر، خاتمه می‌دهد.
فهرست مطالب جامعه‌شناسی به زبان ساده
- مقدمه
- بخش نخست: تعریف و کلیات جامعه‌شناسى
- بخش دوم: امیل دورکهایم و جامعه‌شناسى کارکردگرا
- بخش سوم: کارل مارکس و جامعه‌شناسى مارکسیزم
- بخش چهارم: ماکس وبر و نظریه جامعه‌شناسى تعامل‌گرا
- بخش پنجم: هفت پرسش بنیادى جامعه‌شناسى
- بخش ششم: آیا جامعه‌شناسى علم است؟
بخشی از جامعه‌شناسی به زبان ساده
بسیاری معتقدند که جامعه شناسی علم است، همان طور که فیزیک، شیمی و بیولوژی علم هستند. همان طور که ما در فیزیک و شیمی صحبت از نظریه علمی می‌کنیم. صحبت از اثبات یا رد یک نظریه می کنیم. به همان صورت نیز در جامعه شناسی می‌توانیم از اثبات و ابطال نظریات یا فرضیات جامعه شناسی سخن بگوییم. نظریه جدیدی را در پرتو تحقیقات به اثبات برسانیم یا برعکس نادرستی نظریه‌ای را که پیشتر مطرح بوده نشان دهیم.
همان طور که ما در فیزیک، شیمی و رباضیات صحبت از قانون, اصل یا اصول می کنیم. به همان شکل و صورت نیز می‌توانیم در جامعه شناسی از قانون؛ اصل یا اصول صحبت کنیم. همان طور که ما در فیزیک و شیمی از روش علمی یا متدولوژی علمی صحبت می کنیم و مطالعات و تحقیقات خود را براساس «روش علمی» انجام می‌دهیم. به همان ترتیب هم «روش علمی» در جامعه شناسی وجود دارد که یک محقق جامعه شناس برطبق آن روش یا در چارچوب آن «روش علمی» می بایستی تحقیقات خود را درجامعه شناسی انجام دهد و به کشف یا وضع یک نظریه، اصل یا قانون جدیدی برسد.
البته در جامعه شناسی هم مانند فیزیک و شیمی ما در چارچوب به کارگیری روش علمی لزوما و همواره به کشف جدیدی نمی رسیم. به کارگیری روش علمی درجامعه شناسی لزوما ما را به نتایج جدیدی نمی رساند، اما مطالعات و تحقیقات جامعه شناسی باید در چارچوب یک روش علمی انجام گیرد تا از اعتبار برخوردار شود.
به سخن دیگر هدف از طرح ایده روش علمی بیشتر آن است که همانطور که یافته ها و نتایج یک پژوهش در فیزیک یا شیمی زمانی از «اعتبار علمی» برخوردار می‌شود که در قالب یک روش علمی معتبر صورت گرفته باشد. در جامعه شناسی نیز چنین است. تحقیقات و مطالعات یک جامعه شناس برروی هر جنبه‌ای از اجتماع و انسان‌های درون آن یا نهادهای اجتماعی، زمانی معتبرند که آن مطالعات و تحقیقات در چارچوب یک روش علمی صورت گرفته باشند.
اگر به کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی آثار صادق زیباکلام در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده نیز آشنا شوید.
6 مهر 1402
جامعه‌شناسی به زبان ساده
«جامعه‌شناسی به زبان ساده» اثری است از صادق زیباکلام (استاد دانشگاه تهران، متولد ۱۳۲۷) که در سال ۱۳۸۶ منتشر شده است. این کتاب با زبانی ساده و روان به بیان مفاهیم اولیه جامعه‌شناسی و سه رویکرد بنیادین آن پرداخته است.
درباره‌ی جامعه‌شناسی به زبان ساده
جامعه‌شناسی به زبان ساده اثری است از دکتر صادق زیباکلام یکی از اساتید برجسته‌ی علوم سیاسی کشور که می‌کوشد با نگارشی سهل الوصول و روان، خواننده را با مفاهیم بنیادین جامعه شناسی آشنا سازد. آنچه معمولا سبب روی گرداندن دانشجویان و علاقمندان به جامعه‌شناسی، از مطالعه‌ی آثار برجسته در این حوزه می‌شود، تکلف و پیچیدگی‌هایی است که در بیان و نگارش کتب جامعه‌شناسی به کار رفته است.
نظریات تئوریسین هایی همچون کارل مارکس، ماکس وبر، امیل دورکهایم و غیره به خودی خود دشوار هستند، حال اگر در ترجمه و شرح این نظریات نیز از زبان پیچیده‌ای بهره گرفته شود، قطعا بر دشواری درک آنان می‌افزاید. اما آنچه به عنوان اصل نوشتاری در آثار دکتر صادق زیباکلام به چشم می‌خورد، همین سادگی بیان در عرضه‌ی مفاهیم سخت و دشوار است که حاصل مطالعات فراوان ایشان و همچنین تجربه سال‌ها تدریس در مقام استاد دانشگاه است.
کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده عاری از لفاظی است. بی‌آرایه و مستقیم با مثال‌هایی ساده به ارائه‌ی مفاهیم بنیادی جامعه‌شناسی می‌پردازد. اساسا این ویژگی زیباکلام است: «ارائه‌ی مفاهیم سخت، در اوج سادگی». کتاب با مقدمه‌ای شروع می‌شود که اسکلت کلی بنای جامعه‌شناسی را در ذهن خواننده شکل می‌دهد. در فصل اول جامعه‌شناسی کارکردگرا بیان می‌شود. چیزی که شاید آن‌چنان برای آنانی که در ایران زیسته‌اند و با دستگاه تبلیغاتی رسانه‌ای آن آشنایند، غریبه نباشد.
در فصل بعد مارکسیسم ارائه می‌شود. در فصل سوم جامعه‌شناسی تعامل‌گرا ارائه شده است. مطالعه‌ی این فصل، هر چند که بدان باور نداشته باشیم، می‌توان دلیل بسیاری از کنش‌ها را بر ما آشکار سازد. در نهایت زیباکلام کتاب را با بحث در مورد علم بودن یا نبودن جامعه‌شناسی به پایان می‌برد. فصل آخر با بیانی شیوا نشان می‌دهد که چرا نمی‌توان بصورت ایمان‌گونه بر کشتی پوزیتیویسم سوار شد و حداقل گوشه‌ای شک، چنان که پدر آن، دکارت بدان معتقد بود در مواجهه با این موج لازم است.
کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۶۶ با بیش از ۱۵۷ رای و ۲۴ نقد و نظر است.
محتوای جامعه‌شناسی به زبان ساده
جامعه‌شناسی به زبان ساده این امر را با بهره‌گیری از مثال‌های ملموس و قابل درک میسر نموده است. جامعه‌شناسی به زبان ساده ابتدا با مقدمه‌ای آغاز گردیده که ستون اصلی مفاهیم را در ذهن مخاطب بنا می‌نهد و کلیاتی را در باب جامعه‌شناسی ارائه می‌کند. سپس آنچه به عنوان جامعه شناسی کارکردگرا، مارکسیسم و جامعه شناسی تعامل‌گرا شناخته می‌شود از چشم انداز عقاید امیل دورکهایم، کارل مارکس و ماکس وبر، مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. در ادامه هفت پرسش بنیادی در حوزه‌ی جامعه‌شناسی مطرح می‌شود و نویسنده کتاب را با بررسی این مساله که آیا جامعه‌شناسی علم به حساب می‌آید یا خیر، خاتمه می‌دهد.
فهرست مطالب جامعه‌شناسی به زبان ساده
بخشی از جامعه‌شناسی به زبان ساده
بسیاری معتقدند که جامعه شناسی علم است، همان طور که فیزیک، شیمی و بیولوژی علم هستند. همان طور که ما در فیزیک و شیمی صحبت از نظریه علمی می‌کنیم. صحبت از اثبات یا رد یک نظریه می کنیم. به همان صورت نیز در جامعه شناسی می‌توانیم از اثبات و ابطال نظریات یا فرضیات جامعه شناسی سخن بگوییم. نظریه جدیدی را در پرتو تحقیقات به اثبات برسانیم یا برعکس نادرستی نظریه‌ای را که پیشتر مطرح بوده نشان دهیم.
همان طور که ما در فیزیک، شیمی و رباضیات صحبت از قانون, اصل یا اصول می کنیم. به همان شکل و صورت نیز می‌توانیم در جامعه شناسی از قانون؛ اصل یا اصول صحبت کنیم. همان طور که ما در فیزیک و شیمی از روش علمی یا متدولوژی علمی صحبت می کنیم و مطالعات و تحقیقات خود را براساس «روش علمی» انجام می‌دهیم. به همان ترتیب هم «روش علمی» در جامعه شناسی وجود دارد که یک محقق جامعه شناس برطبق آن روش یا در چارچوب آن «روش علمی» می بایستی تحقیقات خود را درجامعه شناسی انجام دهد و به کشف یا وضع یک نظریه، اصل یا قانون جدیدی برسد.
البته در جامعه شناسی هم مانند فیزیک و شیمی ما در چارچوب به کارگیری روش علمی لزوما و همواره به کشف جدیدی نمی رسیم. به کارگیری روش علمی درجامعه شناسی لزوما ما را به نتایج جدیدی نمی رساند، اما مطالعات و تحقیقات جامعه شناسی باید در چارچوب یک روش علمی انجام گیرد تا از اعتبار برخوردار شود.
به سخن دیگر هدف از طرح ایده روش علمی بیشتر آن است که همانطور که یافته ها و نتایج یک پژوهش در فیزیک یا شیمی زمانی از «اعتبار علمی» برخوردار می‌شود که در قالب یک روش علمی معتبر صورت گرفته باشد. در جامعه شناسی نیز چنین است. تحقیقات و مطالعات یک جامعه شناس برروی هر جنبه‌ای از اجتماع و انسان‌های درون آن یا نهادهای اجتماعی، زمانی معتبرند که آن مطالعات و تحقیقات در چارچوب یک روش علمی صورت گرفته باشند.
اگر به کتاب جامعه‌شناسی به زبان ساده علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی آثار صادق زیباکلام در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده نیز آشنا شوید.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات ایران، جامعه‌شناسی
۰ برچسب‌ها: ادبیات ایران، صادق زیباکلام، معرفی کتاب، هر روز یک کتاب