تاریخچه‌ی مختصر زمان

«تاریخچه‌ی مختصر زمان» با نام کامل «تاریخچه‌ی مختصر زمان: از بیگ‌بنگ تا سیاهچاله‌ها» اثری است از استیون هاوکینگ (فیزیک‌دان و کیهان‌شناس انگلیسی، از ۱۹۴۲ تا ۲۰۱۸) که در سال ۱۹۸۸ منتشر شده است. این کتاب به بررسی اجمالی ساختار، منشأ پیدایش، شکل گیری و سرنوشت نهایی جهان می‌پردازد.

درباره‌ی تاریخچه‌ی مختصر زمان

تاریخچه‌ی مختصر زمان: از بیگ بنگ تا سیاهچاله‌ها کتابی در زمینه‌ی کیهان‌شناسی نظری نوشته‌ی فیزیک‌دان انگلستانی استیون هاوکینگ است. این کتاب برای اولین بار در سال ۱۹۸۸ منتشر شد. هاوکینگ این کتاب را برای خوانندگانی نوشت که هیچ دانش قبلی درباره‌ی فیزیک نداشتند و افرادی که علاقه‌مند به یادگیری چیزهای جدید در مورد موضوعات جالب هستند. این کتاب با فروش بالایی همراه بود و بیش از ۲۵ میلیون نسخه فروخت.

این کتاب به عنوان پرخواننده‌ترین کتاب کیهان‌شناسی شهرت یافته‌است و به بیش از ۳۳ زبان زنده‌ی دنیا؛ تا سال ۱۹۹۳، ترجمه و چاپ شده‌است. هاوکینگ در این کتاب با زبانی ساده به بازگویی داستان جهان پرداخته‌است. این کتاب در سال ۱۳۶۹ با نام تاریخچه‌ی زمان، از انفجار بزرگ تا سیاهچاله‌ها در ایران به چاپ رسیده‌است.

استیون هاوکینپگ در کتاب تاریخچه‌ی مختصر زمان در مورد مفاهیم اساسی مانند فضا و زمان، بلوک‌های اساسی ساختاری که جهان را تشکیل می‌دهد (مانند کوارک‌ها) و نیروهای اساسی حاکم بر آن (مانند گرانش) بحث می‌کند. او در مورد پدیده‌های کیهان‌شناختی مانند بیگ بنگ و سیاه‌چاله‌ها نیز می‌نویسد. در یکصد و هشتاد و چهارمین هفته‌ی چاپ آن، به دلیل طولانی‌ترین حضور در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نشریه ساندی تایمز، در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده‌است.

همچنین این کتاب در بسیاری از سایت‌های علمی به عنوان محبوب‌ترین کتاب علمی جهان شناخته شده است. براساس آمارهای مختلف نیز این کتاب در بین پرفروش‌ترین کتاب‌های علمی تاریخ در رتبه چهارده قرار گرفته است درحالی که رتبه نخست در اختیار کتاب منشاء انواع چارلز داروین است.

هاوکینگ در مورد این کتاب می‌گوید:

در تمام سال‌هایی که از چاپ کتاب تاریخچه‌ی زمان می‌گذرد بازخورد‌هایی از خوانندگان از تمام رده‌های سنی، شغل‌ها، و جهان به دست من رسیده. یک درخواست تکراری در مورد نسخه‌ای جدید که شامل شالوده‌ی تاریخچه‌ی زمان که قضایای مهم را واضح‌تر توضیح بدهد بوده است. علی رغم این که باید انتظار داشت که این کتاب باید عنوانش تاریخچه‌ی کمتر زمان باشد این مورد در بازخورد‌ها مشهود بود که خوانندگان کمی نیازمند دوره‌ای طولانی از دوره‌ای تحصیلی در مورد کیهان شناختی بوده‌اند.

 بنابراین این رویکرد به وجود آمد. در نوشتن تاریخچه‌ی مختصر زمان ما شالوده‌ی اصلی کتاب اولیه را گسترش دادیم و سعی کردیم که درازا و خواندنی بودن آن را حفظ کنیم. این تاریخچه‌ای مختصر‌تر است و یک سری قسمت‌های تکنیکی آن کنار گذاشته شده است، ولی ما با رویکرد جستجوگرانه‌ای که در قبال مطالبی که روح اصلی کتاب را تشکیل می‌دهند احساس رضایتمندی می‌کنیم.

کتاب تاریخچه‌ی مختصر زمان در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۴.۲۱ با بیش از ۴۱۷ هزار رای و ۱۲ هزار نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌‌هایی از محمدرضا محجوب، داوود نعمت‌اللهی، رضا خزانه، رضا اردلان و اشکان کریمی به بازارعرضه شده است.

بخشی از تاریخچه‌ی مختصر زمان

چگونه با کشف قوانین موجود در هستی، از رمز و راز موجود در کیهان آگاه شوید؟

هیچ چیز نمی‌تواند به اندازه نگاه کردن به یک آسمان پر از ستاره در دل یک شب تاریک، جذاب و حیرت‌انگیز باشد. وقتی عمیقاً به آسمان خیره می‌شویم، ناخودآگاه ذهنمان درگیر سؤالاتی کلیدی می‌شود؛ اینکه انسان امروز از جهان چه می‌داند و آنچه را می‌داند، از کجا به دست آورده است؟ جهان از کجا شروع شده و به کجا ختم می‌شود؟ آیا جهان آغاز و شروعی داشته و اگر داشته، قبل از آن چگونه بوده است؟ ماهیت زمان چیست؟ و هزاران سؤالی که هر کدام از ما بارها از خود پرسیده‌ایم.

گفته می‌شود روزی دانشمندی معروف در حال سخنرانی پیرامون مبحث ستاره‌شناسی بود. او توضیح داد که چگونه زمین به دور خورشید می‌گردد و در عین ‌حال، خورشید نیز به دور حجم وسیعی از ستارگان به ‌نام کهکشان راه شیری در حال گردش است. پس از پایان سخنرانی، پیرزنی خطاب به دانشمند سخنران گفت: «تمام این سخنان اشتباه است، زیرا زمین روی یک لاک‌پشت عظیم‌الجثه قرار دارد!» دانشمند پوزخندی زد و پرسید: «اگر حرف شما درست باشد، پس بگویید که این لاک‌پشت روی چه چیزی قرار دارد؟»

پیرزن لبخندی پیروزمندانه زد و جواب داد: «اینکه کاملاً مشخص است؛ در زیر این لاک‌پشت نیز لاک‌‌پشت‌های بسیاری وجود دارند.» شاید پاسخ این پیرزن در دنیای فعلی بسیار مضحک و مسخره به ‌نظر برسد، اما از کجا معلوم که ما در دوران حاضر نیز بیشتر از او بدانیم؟!

خوشبختانه پیشرفت و تحولاتی که در حوزه فیزیک رخ داده است، تا حدودی توانسته به بسیاری از سؤالات مبهم انسانِ جستجوگر و کنجکاو پاسخ دهد. هرچند دانش فعلی بشر هنوز به مرحله‌ای نرسیده که پاسخی قاطع به همه‌ی این سؤالات دهد، اما در مسیر رشد و تکامل گام‌های بزرگی را برداشته است.

حتی اگر هیچگونه اطلاعات پیش‌زمینه‌ای در مورد ستاره‌شناسی و کیهان ندارید، باز هم قادر به درک مفاهیم این کتاب خواهید بود. این کتاب جذاب شما را به بیگ‌بنگ و آغاز جهان برده و از پدیده‌های حیرت‌انگیزی همچون سیاهچاله‌ها پرده برمی‌دارد. شک نداشته باشید که پس از مطالعه این خلاصه‌ ی کتاب، به گونه‌ای دیگر به آسمان و ستاره‌ها خیره خواهید شد.

 

اگر به کتاب تاریخچه‌ی مختصر زمان علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی برترین آثار استیون هاوکینگ در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثارا ین نویسنده نیز آشنا شوید. هم‌چنین بخش معرفی بهترین کتاب‌های نجوم نیز شما را با سایر آثار مشابه آشنا می‌سازد.