«تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز» اثری است از بیل برایسون (نویسنده‌ی آمریکایی – انگلیسی، متولد ۱۹۵۱) که در سال ۲۰۰۳ منتشر شده است. این کتاب سفری جذاب و جامع به دنیای علم است که به زبانی ساده و داستان‌گونه، تاریخچه‌ی جهان، زمین، حیات و کشفیات علمی را از آغاز تا امروز بررسی می‌کند.
درباره‌ی تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز اثر بیل برایسون، یکی از آثار برجسته و پرفروش در عرصه‌ی علم و تاریخ‌نگاری علمی است که به‌طور کلی تلاش دارد تا مفاهیم پیچیده علمی را به زبان ساده و قابل درک برای عموم مردم منتقل کند.
این کتاب در سال ۲۰۰۳ منتشر شد و طی مدت زمان کوتاهی توانست به یکی از پرطرفدارترین کتاب‌های علمی در سراسر جهان تبدیل شود. برایسون در این اثر به بررسی جنبه‌های مختلف علم، از فیزیک و کیهان‌شناسی گرفته تا زیست‌شناسی و زمین‌شناسی پرداخته و تلاش کرده است که پیچیدگی‌های پدیده‌های طبیعی و علمی را برای خواننده‌ای که از پیش‌زمینه‌ی علمی کمی برخوردار است، روشن کند.
کتاب در واقع مجموعه‌ای است از اطلاعات علمی و تاریخی در قالبی دسترس‌پذیر و جذاب. برایسون با استفاده از نثر ساده و داستانی، به سیر تکامل دانش بشری در مورد پدیده‌های طبیعی و علمی پرداخته است و به‌ویژه در بخش‌هایی از کتاب، سعی دارد شکاف میان دانش علمی و تفکر عمومی را پر کند. برای مثال، او به توصیف تاریخ پیدایش جهان، زندگی روی کره‌ی زمین، فرایندهای شیمیایی و فیزیکی و در نهایت جایگاه انسان در این گستره‌ی عظیم می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند نشان دهد که چه میزان از دانش بشری هنوز ناشناخته است و چطور انسان‌ها در طول تاریخ با پرسش‌های بی‌پاسخ و شگفتی‌های علمی مواجه بوده‌اند.
یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی کتاب، روایت جذاب و داستان‌گونه‌ی آن است که به خواننده این امکان را می‌دهد تا در قالب یک سفر علمی و فکری به دنیای علمی وارد شود. برایسون در این اثر به‌گونه‌ای می‌نویسد که خواننده نه‌تنها به اطلاعات علمی دست پیدا می‌کند، بلکه از خواندن کتاب لذت می‌برد. او با به کار بردن طنز و اشاراتی به تاریخ علم، مخاطب را درگیر می‌کند و به‌جای آنکه صرفاً اطلاعات خشک علمی ارائه دهد، آنها را در قالب داستان‌هایی جذاب و شگفت‌انگیز به تصویر می‌کشد.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز علاوه بر جنبه‌های علمی خود، جنبه‌های فلسفی و فکری عمیقی نیز دارد. برایسون در حین بررسی پدیده‌های علمی، به پرسش‌های بزرگ‌تر در مورد جایگاه انسان در کائنات، چگونگی شکل‌گیری جهان و آینده‌ی دانش بشری می‌پردازد. او می‌پرسد که آیا انسان به تمام سوالات علمی پاسخ خواهد داد و چگونه ممکن است دانش بشری در آینده دگرگون شود. این سوالات نه‌تنها ذهن دانشمندان، بلکه ذهن عموم مردم را نیز به خود مشغول کرده است.
در این کتاب، برایسون به داستان‌هایی پرداخته که کمتر در منابع علمی عمومی ذکر شده‌اند. او از محققان و دانشمندانی که سهم بزرگی در پیشرفت علم داشته‌اند، صحبت می‌کند و برخی از چالش‌ها و اشتباهات تاریخی آنها را نیز ذکر می‌کند. این نگاه انسانی و گاه طنزآمیز به تاریخ علم، به کتاب یک ابعاد انسانی و جذاب اضافه می‌کند که خواننده را بیشتر به تفکر وا می‌دارد.
از دیگر ویژگی‌های این کتاب، شیوایی و وضوح نثر است. برایسون با استفاده از زبان ساده و قابل‌فهم، حتی پیچیده‌ترین مسائل علمی را به نحوی بیان می‌کند که خواننده بتواند آنها را درک کند. این کتاب برخلاف بسیاری از آثار علمی که برای مخاطب خاص نوشته می‌شوند، به شکلی طراحی شده است که همه‌ی افراد با هر سطح دانشی از آن بهره‌مند شوند. این ویژگی باعث شده است که کتاب نه‌تنها به عنوان یک اثر علمی بلکه به عنوان یک اثر فرهنگی و آموزشی نیز شناخته شود.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز از نظر ساختاری به چندین بخش مختلف تقسیم شده است که هر بخش به یک حوزه خاص علمی اختصاص دارد. برایسون ابتدا به تاریخچه‌ی جهان، پیدایش آن و سپس به چگونگی شکل‌گیری زمین و حیات بر روی آن پرداخته است. پس از آن، به مسائل مختلف علمی مانند فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و علم اخترفیزیک پرداخته و در نهایت به مسائل علمی پیچیده‌تری مانند تکامل و نظریه‌ی مولکول‌ها و ژن‌ها وارد می‌شود. این تقسیم‌بندی باعث می‌شود تا خواننده بتواند به راحتی به مطالب دسترسی داشته باشد و از آنها استفاده کند.
در بخش‌های مختلف کتاب، برایسون از شخصیت‌های مهم علمی مانند آیزاک نیوتن، چارلز داروین، آلبرت انیشتین و بسیاری دیگر سخن می‌گوید. او نه‌تنها به دستاوردهای این شخصیت‌ها اشاره می‌کند، بلکه به چالش‌هایی که این دانشمندان با آن روبه‌رو بوده‌اند نیز می‌پردازد. این نگاه به تاریخ علم از دیدگاهی انسانی و گاه طنزآمیز، باعث می‌شود که خواننده به‌راحتی با این دانشمندان و دستاوردهایشان ارتباط برقرار کند.
این کتاب در سال ۲۰۰۵ برنده‌ی جایزه‌ی کوسو برای بهترین کتاب علمی سال شد و همچنین در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز قرار گرفت. علاوه بر این، کتاب در فهرست نهایی جوایز مختلف علمی و ادبی قرار گرفت و نظر بسیاری از منتقدان و خوانندگان را به خود جلب کرد.
در نهایت، تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز یک کتاب علمی است که نه‌تنها به دانش بشری و تاریخ علم پرداخته، بلکه به‌طور غیرمستقیم به جایگاه انسان در جهان و محدودیت‌های دانش ما اشاره می‌کند. این کتاب برای خوانندگان علاقه‌مند به علم، تاریخ علم و فلسفه، یک اثر جذاب و خواندنی است که می‌تواند برای بسیاری از افراد به یک منبع الهام‌بخش تبدیل شود.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۴.۲۲ با بیش از ۴۰۳ هزار رای و ۱۶۵۰۰ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌ای از محمدتقی فرامرزی به بازار عرضه شده است.
خلاصه‌ی محتوای تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز در ۱۴ فصل به بررسی موضوعات مختلف علمی می‌پردازد. در فصل اول، بیل برایسون به بررسی پیدایش جهان می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چگونه بیگ‌بنگ آغاز شد و به شکلی که ما امروز می‌شناسیم، کائنات تکامل یافته است. این فصل همچنین به مطالعه سیارات، ستارگان و کهکشان‌ها پرداخته و نحوه شکل‌گیری آنها را شرح می‌دهد.
در فصل دوم، برایسون به تاریخچه‌ی زمین‌شناسی می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چگونه سیاره‌ی زمین شکل گرفته است. او به برخوردهای عظیم آسمانی و فرآیندهایی مانند فوران آتشفشان‌ها، حرکت صفحات تکتونیکی و ایجاد قاره‌ها اشاره می‌کند که همگی باعث شکل‌گیری سطح زمین شدند.
در فصل سوم، به ظهور حیات روی زمین پرداخته می‌شود. برایسون به تکامل اولیه‌ی موجودات زنده، از اولین ارگانیسم‌ها تا موجودات پیچیده‌تر، می‌پردازد. او در این فصل همچنین به نظریه‌های تکامل داروین و مباحث مربوط به ژنتیک و وراثت اشاره می‌کند.
فصل چهارم به بررسی نحوه شکل‌گیری و تکامل انسان‌ها می‌پردازد. در این فصل، برایسون توضیح می‌دهد که چگونه انسان‌ها از موجودات اولیه‌ای چون انسان‌های نئاندرتال و هومو ارکتوس تکامل یافته‌اند و در نهایت به انسان‌های مدرن تبدیل شده‌اند. این فصل به مباحثی همچون هوش، زبان و تکامل اجتماعی نیز اشاره می‌کند.
فصل پنجم به مباحث مربوط به فیزیک و کیهان‌شناسی می‌پردازد. برایسون توضیح می‌دهد که چگونه فیزیکدانان به کشف قوانین بنیادی طبیعت پرداختند و چطور مفاهیم پیچیده‌ای مانند جاذبه، نیروهای بنیادین و ساختار کوانتومی عالم را درک کرده‌اند. او همچنین به نظریه‌های مختلف درباره‌ی آغاز و آینده‌ی جهان پرداخته و به جستجو برای یافتن نظریه‌ی همه چیز اشاره می‌کند.
در فصل ششم، برایسون به موضوعات شیمیایی می‌پردازد و شرح می‌دهد که چگونه عناصر شیمیایی مختلف با یکدیگر ترکیب شده و ترکیبات پیچیده‌ای چون مولکول‌ها و سلول‌ها را تشکیل داده‌اند. این فصل به توضیح ساختمان مولکولی و فرآیندهای شیمیایی در بدن موجودات زنده می‌پردازد.
فصل هفتم به بررسی تکامل گیاهان و جانوران اختصاص دارد. برایسون توضیح می‌دهد که چگونه انواع مختلف گیاهان و جانوران در محیط‌های مختلف تکامل یافته‌اند و به تنوع زیستی گسترده‌ای که امروز شاهد آن هستیم، پرداخته می‌شود.
فصل هشتم به بررسی پدیده‌های طبیعی مانند زمین‌لرزه‌ها، طوفان‌ها و فوران‌های آتشفشانی پرداخته و توضیح می‌دهد که چگونه این پدیده‌ها با تغییرات ژئولوژیکی مرتبط هستند. برایسون در این فصل توضیح می‌دهد که چگونه چنین پدیده‌هایی میتوانند به تحولات بزرگ در زمین‌شناسی و زندگی روی زمین منجر شوند.
فصل نهم به موضوعات مربوط به محیط زیست و تغییرات اقلیمی اختصاص دارد. برایسون به شرح فرآیندهای طبیعی و انسانی می‌پردازد که موجب تغییرات در اقلیم و محیط زیست شده‌اند. او به گرمایش جهانی و تاثیرات آن بر تنوع زیستی و شرایط زیست‌محیطی اشاره می‌کند.
در فصل دهم، برایسون به بررسی برخی از بزرگترین معماهای علمی پرداخته و از سوالاتی می‌گوید که علم هنوز قادر به پاسخگویی به آنها نیست. از جمله این سوالات می‌توان به منشأ دقیق حیات، قوانین فیزیکی و مسائل مربوط به ذهن انسان اشاره کرد. این فصل به نوعی پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که همچنان جوابی قطعی برای آنها وجود ندارد.
در فصل یازدهم، برایسون به بررسی میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌پردازد. او توضیح می‌دهد که چگونه این موجودات کوچک تأثیر عمیقی بر زندگی انسان و محیط‌زیست دارند. همچنین نقش آنها در بیماری‌ها، تکامل حیات و چرخه‌های زیستی بررسی می‌شود. این فصل نشان می‌دهد که بسیاری از ارگانیسم‌های میکروسکوپی در شکل‌دهی به دنیای ما نقش اساسی داشته‌اند.
فصل دوازدهم به بررسی ساختار بدن انسان و عملکرد سیستم‌های مختلف آن اختصاص دارد. برایسون در این فصل درباره‌ی نحوه‌ی کارکرد مغز، قلب، دستگاه گوارش و دیگر اندام‌های بدن صحبت می‌کند. او توضیح می‌دهد که بدن انسان چگونه فرایندهای زیستی را مدیریت کرده و با چالش‌های زیستی مختلف سازگار می‌شود. این فصل به نحوی ساختار پیچیده‌ی بدن انسان را به زبانی ساده توضیح می‌دهد.
در فصل سیزدهم، برایسون به اکتشافات علمی و نقش دانشمندان در گسترش دانش بشری می‌پردازد. او داستان‌هایی درباره‌ی برخی از بزرگترین کشفیات علمی و تلاش‌های دانشمندان در طول تاریخ ارائه می‌کند. این فصل بر نقش شانس، تلاش و گاهی اشتباهات در پیشرفت علم تأکید دارد و نشان می‌دهد که چگونه دانش بشری طی قرون متمادی رشد کرده است.
فصل چهاردهم، که فصل پایانی کتاب است، به آینده‌ی علم و چالش‌های پیش روی بشریت می‌پردازد. برایسون در این فصل درباره‌ی پیشرفت‌های احتمالی علم در حوزه‌هایی مانند پزشکی، فناوری و فضا صحبت می‌کند. او همچنین به نگرانی‌هایی درباره‌ی تهدیدهای زیست‌محیطی، تغییرات اقلیمی و تأثیرات فناوری بر آینده‌ی بشر اشاره می‌کند. این فصل کتاب را با تأملی بر دانش کنونی و مسیر احتمالی آینده‌ی بشر به پایان می‌برد.
بخش‌هایی از تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
اتمسفر، سیل اشعه ی ورودی از کیهان را جذب یا مسیر آن ها را منحرف می کند. بر روی هم، لایه بندی گازی اتمسفر با یک لایه بتون حفاظتی به ضخامت ۴/۵ متر برابری می کند و بدون وجود چنین محافظی، این مهمانان نامریی از فضای کیهان، مانند دشنه هایی کوچک، بدن ما را قاچ قاچ می کنند.
………………..
آنچه نخست باید بدانی این است که برای آنکه بتوانی در اینجا باشی تریلیون ها اتم سرگردان مجبور بوده اند به شکلی و از راه هایی حیرت انگیز و سرشار از لطف و محبت در یک جا گرد هم آیند تا تو آفریده شوی. یک چنین گردآمدنی به قدری اختصاصی و یگانه است که پیش از این هیچگاه کوششی برای تحققش به عمل نیامده است و فقط همین یکبار است که موجودیتش به حقیقت پیوسته است.
اینکه چرا اتم ها خود را چنین به دردسر می اندازند، برای ما همچنان یک معماست. تو بودن در سطح اتم، تجربه ای خوشحال کننده نیست. اتم های تو با همه ی توجه مشتاقانه ای که دارند عملا به فکر تو نیستند یعنی اصلا نمی دانند که تویی هم در کار است
………………..
نمیدانستم پروتون یا پروتئین چیست، کوارک را از کواسار تشخیص نمیدادم، نمیدانستم زمین‌شناس‌ها چگونه میتوانند نگاهی به یک لایه از توده‌ی سنگ‌دیواره‌ی یک دره بیندازند و عمر آن را تشخیص دهند، حقیقتا چیزی نمیدانستم. یک اشتیاق آرام و خارق‌العاده برای یاد گرفتن و دانستن برخی نکات درباره‌ی این موضوعات و دریافتن اینکه تاکنون چند نفر توانسته‌اند از آنها سر درآوردند آرام ارام بر وجودم چیره شد.
این همواره بزرگترین شگفتی زندگی‌ام بوده است – دانشمندان چگونه از مسائل سر در می‌آوردند. فلان دانشمند چگونه میداند کره زمین چه وزنی دارد یا سنگ‌هایش چه عمری دارند یا چه چیزهایی در اعماق زمین نهفته است؟ چگونه میتوانند به چگونگی و زمان یدایش کائنات و شکل کائنات در نخستین روزهای پیدایش‌اش پی ببرند؟ چگونه میتوانند دریابند که در درون اتم چه میگذرد؟
و سرانجام اینکه – یا شاید مهمتر از همه اینکه – چگونه ممکن است غالبا چنین به نظر برسد که دانشمندان تقریبا همه چیز را میدانند اما باز نمیتوانند یک زلزله را پیش‌بینی کنند یا حتی بگویند که اگر فردا به تماشای مسابقه فوتبال میرویم با خودمان چتر برداریم؟
بدین سان بود که تصمیم گرفتم بخشی از عمرم را – که از قرار معلوم سه سال شده است – به مطالعه‌ی کتاب‌ها و مجله‌ها و یافتن کارشناسانی پارسامنش و شکیبا و آماده‌ی پاسخگویی به انبوه پرسش‌های فوق‌العاده گنگ اختصاص دهم. اندیشه اصلی در این کار، پی بردن به این نکته بود که آیا نمیتوان شگفتی و دستاوردهای علم را در سطحی که خیلی فنی یا دشوار نباشد و در عین حال تماما سطحی هم نباشد فهمید یا درک کرد – یا از ان در شگفت شد یا حتی از آن لذت برد؟
این اندیشه و امید من بود و کتابی هم که میخواهید به مطالعه‌اش بپردازید با چنین هدفی به نگارش درآمده است
اگر به کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز علاقه دارید، بخش معرفی برترین کتاب‌های علمی در وب‌سایت هر روز یک کتاب، شما را با سایر موارد مشابه نیز آشنا می‌سازد.
11 بهمن 1403
تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
«تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز» اثری است از بیل برایسون (نویسنده‌ی آمریکایی – انگلیسی، متولد ۱۹۵۱) که در سال ۲۰۰۳ منتشر شده است. این کتاب سفری جذاب و جامع به دنیای علم است که به زبانی ساده و داستان‌گونه، تاریخچه‌ی جهان، زمین، حیات و کشفیات علمی را از آغاز تا امروز بررسی می‌کند.
درباره‌ی تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز اثر بیل برایسون، یکی از آثار برجسته و پرفروش در عرصه‌ی علم و تاریخ‌نگاری علمی است که به‌طور کلی تلاش دارد تا مفاهیم پیچیده علمی را به زبان ساده و قابل درک برای عموم مردم منتقل کند.
این کتاب در سال ۲۰۰۳ منتشر شد و طی مدت زمان کوتاهی توانست به یکی از پرطرفدارترین کتاب‌های علمی در سراسر جهان تبدیل شود. برایسون در این اثر به بررسی جنبه‌های مختلف علم، از فیزیک و کیهان‌شناسی گرفته تا زیست‌شناسی و زمین‌شناسی پرداخته و تلاش کرده است که پیچیدگی‌های پدیده‌های طبیعی و علمی را برای خواننده‌ای که از پیش‌زمینه‌ی علمی کمی برخوردار است، روشن کند.
کتاب در واقع مجموعه‌ای است از اطلاعات علمی و تاریخی در قالبی دسترس‌پذیر و جذاب. برایسون با استفاده از نثر ساده و داستانی، به سیر تکامل دانش بشری در مورد پدیده‌های طبیعی و علمی پرداخته است و به‌ویژه در بخش‌هایی از کتاب، سعی دارد شکاف میان دانش علمی و تفکر عمومی را پر کند. برای مثال، او به توصیف تاریخ پیدایش جهان، زندگی روی کره‌ی زمین، فرایندهای شیمیایی و فیزیکی و در نهایت جایگاه انسان در این گستره‌ی عظیم می‌پردازد. این کتاب تلاش می‌کند نشان دهد که چه میزان از دانش بشری هنوز ناشناخته است و چطور انسان‌ها در طول تاریخ با پرسش‌های بی‌پاسخ و شگفتی‌های علمی مواجه بوده‌اند.
یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی کتاب، روایت جذاب و داستان‌گونه‌ی آن است که به خواننده این امکان را می‌دهد تا در قالب یک سفر علمی و فکری به دنیای علمی وارد شود. برایسون در این اثر به‌گونه‌ای می‌نویسد که خواننده نه‌تنها به اطلاعات علمی دست پیدا می‌کند، بلکه از خواندن کتاب لذت می‌برد. او با به کار بردن طنز و اشاراتی به تاریخ علم، مخاطب را درگیر می‌کند و به‌جای آنکه صرفاً اطلاعات خشک علمی ارائه دهد، آنها را در قالب داستان‌هایی جذاب و شگفت‌انگیز به تصویر می‌کشد.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز علاوه بر جنبه‌های علمی خود، جنبه‌های فلسفی و فکری عمیقی نیز دارد. برایسون در حین بررسی پدیده‌های علمی، به پرسش‌های بزرگ‌تر در مورد جایگاه انسان در کائنات، چگونگی شکل‌گیری جهان و آینده‌ی دانش بشری می‌پردازد. او می‌پرسد که آیا انسان به تمام سوالات علمی پاسخ خواهد داد و چگونه ممکن است دانش بشری در آینده دگرگون شود. این سوالات نه‌تنها ذهن دانشمندان، بلکه ذهن عموم مردم را نیز به خود مشغول کرده است.
در این کتاب، برایسون به داستان‌هایی پرداخته که کمتر در منابع علمی عمومی ذکر شده‌اند. او از محققان و دانشمندانی که سهم بزرگی در پیشرفت علم داشته‌اند، صحبت می‌کند و برخی از چالش‌ها و اشتباهات تاریخی آنها را نیز ذکر می‌کند. این نگاه انسانی و گاه طنزآمیز به تاریخ علم، به کتاب یک ابعاد انسانی و جذاب اضافه می‌کند که خواننده را بیشتر به تفکر وا می‌دارد.
از دیگر ویژگی‌های این کتاب، شیوایی و وضوح نثر است. برایسون با استفاده از زبان ساده و قابل‌فهم، حتی پیچیده‌ترین مسائل علمی را به نحوی بیان می‌کند که خواننده بتواند آنها را درک کند. این کتاب برخلاف بسیاری از آثار علمی که برای مخاطب خاص نوشته می‌شوند، به شکلی طراحی شده است که همه‌ی افراد با هر سطح دانشی از آن بهره‌مند شوند. این ویژگی باعث شده است که کتاب نه‌تنها به عنوان یک اثر علمی بلکه به عنوان یک اثر فرهنگی و آموزشی نیز شناخته شود.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز از نظر ساختاری به چندین بخش مختلف تقسیم شده است که هر بخش به یک حوزه خاص علمی اختصاص دارد. برایسون ابتدا به تاریخچه‌ی جهان، پیدایش آن و سپس به چگونگی شکل‌گیری زمین و حیات بر روی آن پرداخته است. پس از آن، به مسائل مختلف علمی مانند فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی و علم اخترفیزیک پرداخته و در نهایت به مسائل علمی پیچیده‌تری مانند تکامل و نظریه‌ی مولکول‌ها و ژن‌ها وارد می‌شود. این تقسیم‌بندی باعث می‌شود تا خواننده بتواند به راحتی به مطالب دسترسی داشته باشد و از آنها استفاده کند.
در بخش‌های مختلف کتاب، برایسون از شخصیت‌های مهم علمی مانند آیزاک نیوتن، چارلز داروین، آلبرت انیشتین و بسیاری دیگر سخن می‌گوید. او نه‌تنها به دستاوردهای این شخصیت‌ها اشاره می‌کند، بلکه به چالش‌هایی که این دانشمندان با آن روبه‌رو بوده‌اند نیز می‌پردازد. این نگاه به تاریخ علم از دیدگاهی انسانی و گاه طنزآمیز، باعث می‌شود که خواننده به‌راحتی با این دانشمندان و دستاوردهایشان ارتباط برقرار کند.
این کتاب در سال ۲۰۰۵ برنده‌ی جایزه‌ی کوسو برای بهترین کتاب علمی سال شد و همچنین در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز قرار گرفت. علاوه بر این، کتاب در فهرست نهایی جوایز مختلف علمی و ادبی قرار گرفت و نظر بسیاری از منتقدان و خوانندگان را به خود جلب کرد.
در نهایت، تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز یک کتاب علمی است که نه‌تنها به دانش بشری و تاریخ علم پرداخته، بلکه به‌طور غیرمستقیم به جایگاه انسان در جهان و محدودیت‌های دانش ما اشاره می‌کند. این کتاب برای خوانندگان علاقه‌مند به علم، تاریخ علم و فلسفه، یک اثر جذاب و خواندنی است که می‌تواند برای بسیاری از افراد به یک منبع الهام‌بخش تبدیل شود.
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۴.۲۲ با بیش از ۴۰۳ هزار رای و ۱۶۵۰۰ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌ای از محمدتقی فرامرزی به بازار عرضه شده است.
خلاصه‌ی محتوای تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز در ۱۴ فصل به بررسی موضوعات مختلف علمی می‌پردازد. در فصل اول، بیل برایسون به بررسی پیدایش جهان می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چگونه بیگ‌بنگ آغاز شد و به شکلی که ما امروز می‌شناسیم، کائنات تکامل یافته است. این فصل همچنین به مطالعه سیارات، ستارگان و کهکشان‌ها پرداخته و نحوه شکل‌گیری آنها را شرح می‌دهد.
در فصل دوم، برایسون به تاریخچه‌ی زمین‌شناسی می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چگونه سیاره‌ی زمین شکل گرفته است. او به برخوردهای عظیم آسمانی و فرآیندهایی مانند فوران آتشفشان‌ها، حرکت صفحات تکتونیکی و ایجاد قاره‌ها اشاره می‌کند که همگی باعث شکل‌گیری سطح زمین شدند.
در فصل سوم، به ظهور حیات روی زمین پرداخته می‌شود. برایسون به تکامل اولیه‌ی موجودات زنده، از اولین ارگانیسم‌ها تا موجودات پیچیده‌تر، می‌پردازد. او در این فصل همچنین به نظریه‌های تکامل داروین و مباحث مربوط به ژنتیک و وراثت اشاره می‌کند.
فصل چهارم به بررسی نحوه شکل‌گیری و تکامل انسان‌ها می‌پردازد. در این فصل، برایسون توضیح می‌دهد که چگونه انسان‌ها از موجودات اولیه‌ای چون انسان‌های نئاندرتال و هومو ارکتوس تکامل یافته‌اند و در نهایت به انسان‌های مدرن تبدیل شده‌اند. این فصل به مباحثی همچون هوش، زبان و تکامل اجتماعی نیز اشاره می‌کند.
فصل پنجم به مباحث مربوط به فیزیک و کیهان‌شناسی می‌پردازد. برایسون توضیح می‌دهد که چگونه فیزیکدانان به کشف قوانین بنیادی طبیعت پرداختند و چطور مفاهیم پیچیده‌ای مانند جاذبه، نیروهای بنیادین و ساختار کوانتومی عالم را درک کرده‌اند. او همچنین به نظریه‌های مختلف درباره‌ی آغاز و آینده‌ی جهان پرداخته و به جستجو برای یافتن نظریه‌ی همه چیز اشاره می‌کند.
در فصل ششم، برایسون به موضوعات شیمیایی می‌پردازد و شرح می‌دهد که چگونه عناصر شیمیایی مختلف با یکدیگر ترکیب شده و ترکیبات پیچیده‌ای چون مولکول‌ها و سلول‌ها را تشکیل داده‌اند. این فصل به توضیح ساختمان مولکولی و فرآیندهای شیمیایی در بدن موجودات زنده می‌پردازد.
فصل هفتم به بررسی تکامل گیاهان و جانوران اختصاص دارد. برایسون توضیح می‌دهد که چگونه انواع مختلف گیاهان و جانوران در محیط‌های مختلف تکامل یافته‌اند و به تنوع زیستی گسترده‌ای که امروز شاهد آن هستیم، پرداخته می‌شود.
فصل هشتم به بررسی پدیده‌های طبیعی مانند زمین‌لرزه‌ها، طوفان‌ها و فوران‌های آتشفشانی پرداخته و توضیح می‌دهد که چگونه این پدیده‌ها با تغییرات ژئولوژیکی مرتبط هستند. برایسون در این فصل توضیح می‌دهد که چگونه چنین پدیده‌هایی میتوانند به تحولات بزرگ در زمین‌شناسی و زندگی روی زمین منجر شوند.
فصل نهم به موضوعات مربوط به محیط زیست و تغییرات اقلیمی اختصاص دارد. برایسون به شرح فرآیندهای طبیعی و انسانی می‌پردازد که موجب تغییرات در اقلیم و محیط زیست شده‌اند. او به گرمایش جهانی و تاثیرات آن بر تنوع زیستی و شرایط زیست‌محیطی اشاره می‌کند.
در فصل دهم، برایسون به بررسی برخی از بزرگترین معماهای علمی پرداخته و از سوالاتی می‌گوید که علم هنوز قادر به پاسخگویی به آنها نیست. از جمله این سوالات می‌توان به منشأ دقیق حیات، قوانین فیزیکی و مسائل مربوط به ذهن انسان اشاره کرد. این فصل به نوعی پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که همچنان جوابی قطعی برای آنها وجود ندارد.
در فصل یازدهم، برایسون به بررسی میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌پردازد. او توضیح می‌دهد که چگونه این موجودات کوچک تأثیر عمیقی بر زندگی انسان و محیط‌زیست دارند. همچنین نقش آنها در بیماری‌ها، تکامل حیات و چرخه‌های زیستی بررسی می‌شود. این فصل نشان می‌دهد که بسیاری از ارگانیسم‌های میکروسکوپی در شکل‌دهی به دنیای ما نقش اساسی داشته‌اند.
فصل دوازدهم به بررسی ساختار بدن انسان و عملکرد سیستم‌های مختلف آن اختصاص دارد. برایسون در این فصل درباره‌ی نحوه‌ی کارکرد مغز، قلب، دستگاه گوارش و دیگر اندام‌های بدن صحبت می‌کند. او توضیح می‌دهد که بدن انسان چگونه فرایندهای زیستی را مدیریت کرده و با چالش‌های زیستی مختلف سازگار می‌شود. این فصل به نحوی ساختار پیچیده‌ی بدن انسان را به زبانی ساده توضیح می‌دهد.
در فصل سیزدهم، برایسون به اکتشافات علمی و نقش دانشمندان در گسترش دانش بشری می‌پردازد. او داستان‌هایی درباره‌ی برخی از بزرگترین کشفیات علمی و تلاش‌های دانشمندان در طول تاریخ ارائه می‌کند. این فصل بر نقش شانس، تلاش و گاهی اشتباهات در پیشرفت علم تأکید دارد و نشان می‌دهد که چگونه دانش بشری طی قرون متمادی رشد کرده است.
فصل چهاردهم، که فصل پایانی کتاب است، به آینده‌ی علم و چالش‌های پیش روی بشریت می‌پردازد. برایسون در این فصل درباره‌ی پیشرفت‌های احتمالی علم در حوزه‌هایی مانند پزشکی، فناوری و فضا صحبت می‌کند. او همچنین به نگرانی‌هایی درباره‌ی تهدیدهای زیست‌محیطی، تغییرات اقلیمی و تأثیرات فناوری بر آینده‌ی بشر اشاره می‌کند. این فصل کتاب را با تأملی بر دانش کنونی و مسیر احتمالی آینده‌ی بشر به پایان می‌برد.
بخش‌هایی از تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز
اتمسفر، سیل اشعه ی ورودی از کیهان را جذب یا مسیر آن ها را منحرف می کند. بر روی هم، لایه بندی گازی اتمسفر با یک لایه بتون حفاظتی به ضخامت ۴/۵ متر برابری می کند و بدون وجود چنین محافظی، این مهمانان نامریی از فضای کیهان، مانند دشنه هایی کوچک، بدن ما را قاچ قاچ می کنند.
………………..
آنچه نخست باید بدانی این است که برای آنکه بتوانی در اینجا باشی تریلیون ها اتم سرگردان مجبور بوده اند به شکلی و از راه هایی حیرت انگیز و سرشار از لطف و محبت در یک جا گرد هم آیند تا تو آفریده شوی. یک چنین گردآمدنی به قدری اختصاصی و یگانه است که پیش از این هیچگاه کوششی برای تحققش به عمل نیامده است و فقط همین یکبار است که موجودیتش به حقیقت پیوسته است.
اینکه چرا اتم ها خود را چنین به دردسر می اندازند، برای ما همچنان یک معماست. تو بودن در سطح اتم، تجربه ای خوشحال کننده نیست. اتم های تو با همه ی توجه مشتاقانه ای که دارند عملا به فکر تو نیستند یعنی اصلا نمی دانند که تویی هم در کار است
………………..
نمیدانستم پروتون یا پروتئین چیست، کوارک را از کواسار تشخیص نمیدادم، نمیدانستم زمین‌شناس‌ها چگونه میتوانند نگاهی به یک لایه از توده‌ی سنگ‌دیواره‌ی یک دره بیندازند و عمر آن را تشخیص دهند، حقیقتا چیزی نمیدانستم. یک اشتیاق آرام و خارق‌العاده برای یاد گرفتن و دانستن برخی نکات درباره‌ی این موضوعات و دریافتن اینکه تاکنون چند نفر توانسته‌اند از آنها سر درآوردند آرام ارام بر وجودم چیره شد.
این همواره بزرگترین شگفتی زندگی‌ام بوده است – دانشمندان چگونه از مسائل سر در می‌آوردند. فلان دانشمند چگونه میداند کره زمین چه وزنی دارد یا سنگ‌هایش چه عمری دارند یا چه چیزهایی در اعماق زمین نهفته است؟ چگونه میتوانند به چگونگی و زمان یدایش کائنات و شکل کائنات در نخستین روزهای پیدایش‌اش پی ببرند؟ چگونه میتوانند دریابند که در درون اتم چه میگذرد؟
و سرانجام اینکه – یا شاید مهمتر از همه اینکه – چگونه ممکن است غالبا چنین به نظر برسد که دانشمندان تقریبا همه چیز را میدانند اما باز نمیتوانند یک زلزله را پیش‌بینی کنند یا حتی بگویند که اگر فردا به تماشای مسابقه فوتبال میرویم با خودمان چتر برداریم؟
بدین سان بود که تصمیم گرفتم بخشی از عمرم را – که از قرار معلوم سه سال شده است – به مطالعه‌ی کتاب‌ها و مجله‌ها و یافتن کارشناسانی پارسامنش و شکیبا و آماده‌ی پاسخگویی به انبوه پرسش‌های فوق‌العاده گنگ اختصاص دهم. اندیشه اصلی در این کار، پی بردن به این نکته بود که آیا نمیتوان شگفتی و دستاوردهای علم را در سطحی که خیلی فنی یا دشوار نباشد و در عین حال تماما سطحی هم نباشد فهمید یا درک کرد – یا از ان در شگفت شد یا حتی از آن لذت برد؟
این اندیشه و امید من بود و کتابی هم که میخواهید به مطالعه‌اش بپردازید با چنین هدفی به نگارش درآمده است
اگر به کتاب تاریخچه‌ی مختصر تقریباً همه چیز علاقه دارید، بخش معرفی برترین کتاب‌های علمی در وب‌سایت هر روز یک کتاب، شما را با سایر موارد مشابه نیز آشنا می‌سازد.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات جهان، تاریخ، علمی، فیزیک، نوجوانان
۰ برچسب‌ها: ادبیات جهان، بیل برایسون، معرفی کتاب، هر روز یک کتاب