«شهریار» اثری است از نیکولو ماکیاولی (نویسنده و اندیشمند ایتالیایی، از ۱۴۶۹ تا ۱۵۲۷) که در سال ۱۵۱۳ نوشته و در سال ۱۵۳۲ منتشر شده است. این کتاب سعی دارد پاسخ‌هایی به سوالات رایج زمامداران در رابطه با اصول اخلاقی ارائه دهد.
درباره‌ی شهریار
صاحبان قدرت و سیاست‌مداران همواره با چالش‌های اخلاقی مواجه هستند. فضیلت‌های اخلاقی در بسیاری از مواقع در برابر هدف و قدرت قرار می‌گیرند، اینجاست که پرسش‌های اخلاقی مطرح می‌شوند. نیکولو ماکیاولی با نوشتن این کتاب و پایه‌گذاری مکتب ماکیاولیسم پاسخی غیرمتعارف و بدون هرگونه رودربایستی به چالش‌های اخلاقی سیاست‌مداران داده است و نحوه حکومت‌داری را نیز آموزش داده است. جان کلام نظریات ماکیاولی را می‌توان در شعر نقش بسته روی جلد کتاب یافت:
می‌باید روباه بود و تله‌ها را شناخت
می‌باید شیر بود و گرگ‌ها را از تماس رماند
«فرانسیس بِیکن» نیز درباره ماکیاولی می‌گوید: «ما به ماکیاولی و نویسندگانی مانند او بدهکاریم. آن‌ها باز و بدون ملاحظه، به جای اینکه بگویند «انسان‌ها باید چه بکنند» به ما گفتند که: انسان‌ها واقعا چه می‌کنند»
این کتاب از ۲۶ باب (فصل) تشکیل شده‌است و به عنوان مرجع اصلی ماکیاولیسم به شمار می‌رود. دو فصل اول کتاب درباره‌ی «پادشاهی‌های جدید» است. فصل‌های سوم تا پنجم به «شهریاری‌های پیوندی» می‌پردازد. منظور از شهریار پیوندی این است که مردم سرزمینی به امید زندگی بهتر، به کمک حاکم کشور دیگری فرمانروای خود را سرنگون کنند.
«حکومت‌های کاملا نوبنیاد» موضوع فصل‌های شش تا نه کتاب است. فصل‌های دهم و یازدهم به ترتیب درباره‌ی «ارزیابی قدرت شهریاری‌ها» و «شهریاری دینی» نوشته شده‌اند. ماکیاولی نظرات خود درباره «دفاع و ارتش» را در فصل‌های دوازدهم و سیزدهم آورده است.
«کیفیت‌های یک شهریار» عنوان فصل‌های چهاردهم تا نوزدهم کتاب است و در اصل ماکیاولی ملزومات حکومت‌داری را به سیاست‌مداران آموزش می‌دهد. پنج فصل بعدی کتاب نیز درباره «ملاحظه‌گرا بودن شهریار» نوشته شده است و راه و رسم برخورد فرمانروایان با مردم و نزدیکان خود را شرح می‌دهد، در قسمتی علت سقوط پادشاهان را شرح می‌دهد و در انتها نیز درباره تاثیر بخت و شانس در حکومت‌داری صحبت می‌کند.
در فصل پایانی کتاب هم ماکیاولی به دنبال ناجی برای کشورش می‌گردد و آن ناجی را «لورنزو مدیچی» می‌داند: «بوی گند این سروری بربران ما همه را می‌آزارد. پس بادا که خاندان ارجمند شما با آن دلبری و امیدهایی که از آرمان‌های بر حق می‌آید این کار را بر گردن گیرد، تا که زیر پرچم شما، میهن‌مان سرافراز شود.»
ماکیاولی به امید اینکه شغلی به دست آورد، «شهریار» را پس از نوشتن به لورنزوی مدیچی، دوک اوربینو (نوه‌ی لورنزوی مدیچی) پیشکش کرد.
این کتاب در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۸۳ با بیش از ۳۰۱ هزار رای و ۱۰ هزار نقد و نظر است.
ترجمه‌ی در ایران
این کتاب در ایران توسط مترجمان مختلفی ترجمه و منتشر شده است. از این دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- محمود محمود، ۱۳۱۱ و ۱۳۵۷.
- داریوش آشوری، ۱۳۶۶و ۱۳۸۸.
- مرتضی ثاقب‌فر، ۱۳۸۷.
- احمدرضا زرکش کاشانی، ۱۳۹۲.
- نسرین مجیدی، ۱۳۹۲.
عناوین فصل‌های شهریار
- فصل یکم: شهریاری‌ها بر چند گونه‌اند و شیوه‌های فراچنگ آوردنشان
- فصل دوم: درباره‌ی شهریاری‌های موروثی
- فصل سوم: درباره‌ی شهریاری‌های پیوندی
- فصل چهارم: چرا در پادشاهیداریوش، که به دست اسکندر افتاد، پس از مرگ اسکندر مردم بر جانشینان وی نشوریدند
- فصل پنجم: در باب شیوه حکومت بر آن شهرها یا شهریاری‌ها که پیش از آن با قانون خود می‌زیسته‌اند
- فصل ششم: در باب آن شهریاری‌ها که به نیرو و هنر خود گیرند
- فصل هفتم: در باب شهریاری‌های نوبنیاد که به بازو و بخت دیگران گیرند
- فصل هشتم: در باب آنان که با تبهکاری به شهریاری رسند
- فصل نهم: در باب شهریاری مردمی
- فصل دهم: در باب ارزیابی قدرت شهریاری‌ها
- فصل یازدهم: در باب شهریاری دینیاران
- فصل دوازدهم: در باب گونه‌های سپاه و سپاهیان مزدور
- فصل سیزدهم: در باب سپاهیان کمکی، آمیخته و بومی
- فصل چهاردهم: شهریار و لشکرآرایی
- فصل پانزدهم: در باب آنچه مایه ستایش و نکوهش بهر مردمان است به ویژه شهریاران
- فصل شانزدهم: در باب بخشندگی و تنگ‌چشمی
- فصل هفدهم: در باب سنگدلی و نرمدلی و اینکه مهرانگیزی بهتر یا ترس‌انگیزی
- فصل هجدهم: در باب شیوه درست پیمانی شهریاران
- فصل نوزدهم: در باب پرهیز از خوار و نفرت‌انگیز شدن
- فصل بیستم: در باب سودمندی یا زیانمندی دژها و دیگر چاره‌اندیشی‌ها که شهریاران کنند
- فصل بیست و یکم: شهریار را چه باید کرد تا نامبردار شود
- فصل بیست و دوم: در باب رایزنان ویژه شهریار
- فصل بیست و سوم: چگونه از چاپلوسان می‌باید پرهیخت
- فصل بیست و چهارم: چرا شهریارانِ ایتالیا کشورشان را از دست داده‌اند
- فصل بیست و پنجم: در کارهای بشری بخت تا کجا دست‌اندرکار است و چگونه با آن می‌توان ستیزید
- فصل بیست و ششم: فراخوانشی به رهانیدن ایتالیا از چنگال بربران
بخشی از شهریار
در میان افرادی که به یاری توانایی‌های خود نه با تکیه بر بخت و اقبال به قدرت رسیده‌اند می‌توان از موسی، کوروش، رامولوس، تسئوس و افرادی مانند ایشان یاد کرد. شاید موسی را نتوان از این گروه به شمار آورد چون او به فرمان خدا عمل می‌کرد، با این وجود او نیز قابل ستایش است، چون صفات نیک وی او را شایسته گفتگو با خدا کرده بود. اما در مورد کوروش و کسانی‌که پادشاهی‌ها را برپا کردند و رفتار و کردارشان قابل ستایش است بحث می‌کنیم و در می‌یابیم که چندان تفاوتی با موسی آن معلم بزرگوار از جانب خداوند نداشته‌اند.
وقتی در مورد اعمال و زندگی آنان تحقیق می‌کنیم می‌بینیم که از بخت نصیبی جز فرصتی مناسب نداشته‌اند. بخت این افراد ماده اصلی را به آنان بخشید و آنان به آن شکل دادند، بدون فرصت مناسب توانایی‌هایشان هدر می‌رفت و بدون توانایی فرصت را از دست می‌دادند. بنابراین می‌توان گفت برای اینکه اسرائیلی‌ها از موسی پیروی کنند باید در مصر بندگی می‌کردند و مورد ظلم و ستم واقع می‌شدند و موسی آنان را می‌دید که در جستجوی راه گریزی از ظلم و ستم مصریان می‌باشند.
برای اینکه رومولوس پادشاه روم شود و حکومتی تازه بنا کند باید سرزمین آلبا را ترک می‌کرد و در کودکی و بدو تولد به دست مرگ سپرده می‌شد. لازم بود تا کوروش ایرانیان را مخالف حکومت مادها ببیند، مادها نیز در طول سال‌های طولانی صلح و آرامش، ملایم و جبون شده بودند و همین دلیلی بر پیروزی کوروش بود. تسئوس اگر آتنی‌ها را پریشان نیافته بود نمی‌توانست توانایی‌هایشان را بروز دهد. چنین فرصت‌هایی لازم بود تا این بزرگان پیروز شوند و توانایی ویژه آنان بود که توانستند از چنین فرصت‌هایی بهره گیرند و کشور خویش را پیروز گردانند.
چنین مردانی که با دشواری به حکومت و پادشاهی دست می‌یابند و می‌توانند آن را به آسانی حفظ کنند. بخشی از دشواری‌هایی که در کشورهای تازه تاسیس وجود دارد ایجاد قوانین جدیدی است که بتواند امنیت آنان و مملکت را تضمین کند. باید به خاطر داشته باشیم که کاری دشوارتر، خطرناک‌تر و تردیدآمیزتر از تغییر و تعیین بنیاد و قوانین در کشور تازه تاسیس نمی‌باشد. چرا که تمام کسانی که با قوانین پیشین آشنا می‌باشند با آن به دشمنی بر می‌خیزند.
برای آشنا شدن با آثار مشابه، بخش معرفی آثار دارای مضامین سیاسی را در وب‌سایت هر رو ز یک کتاب مشاهده کنید.
12 شهریور 1401
شهریار
«شهریار» اثری است از نیکولو ماکیاولی (نویسنده و اندیشمند ایتالیایی، از ۱۴۶۹ تا ۱۵۲۷) که در سال ۱۵۱۳ نوشته و در سال ۱۵۳۲ منتشر شده است. این کتاب سعی دارد پاسخ‌هایی به سوالات رایج زمامداران در رابطه با اصول اخلاقی ارائه دهد.
درباره‌ی شهریار
صاحبان قدرت و سیاست‌مداران همواره با چالش‌های اخلاقی مواجه هستند. فضیلت‌های اخلاقی در بسیاری از مواقع در برابر هدف و قدرت قرار می‌گیرند، اینجاست که پرسش‌های اخلاقی مطرح می‌شوند. نیکولو ماکیاولی با نوشتن این کتاب و پایه‌گذاری مکتب ماکیاولیسم پاسخی غیرمتعارف و بدون هرگونه رودربایستی به چالش‌های اخلاقی سیاست‌مداران داده است و نحوه حکومت‌داری را نیز آموزش داده است. جان کلام نظریات ماکیاولی را می‌توان در شعر نقش بسته روی جلد کتاب یافت:
می‌باید روباه بود و تله‌ها را شناخت
می‌باید شیر بود و گرگ‌ها را از تماس رماند
«فرانسیس بِیکن» نیز درباره ماکیاولی می‌گوید: «ما به ماکیاولی و نویسندگانی مانند او بدهکاریم. آن‌ها باز و بدون ملاحظه، به جای اینکه بگویند «انسان‌ها باید چه بکنند» به ما گفتند که: انسان‌ها واقعا چه می‌کنند»
این کتاب از ۲۶ باب (فصل) تشکیل شده‌است و به عنوان مرجع اصلی ماکیاولیسم به شمار می‌رود. دو فصل اول کتاب درباره‌ی «پادشاهی‌های جدید» است. فصل‌های سوم تا پنجم به «شهریاری‌های پیوندی» می‌پردازد. منظور از شهریار پیوندی این است که مردم سرزمینی به امید زندگی بهتر، به کمک حاکم کشور دیگری فرمانروای خود را سرنگون کنند.
«حکومت‌های کاملا نوبنیاد» موضوع فصل‌های شش تا نه کتاب است. فصل‌های دهم و یازدهم به ترتیب درباره‌ی «ارزیابی قدرت شهریاری‌ها» و «شهریاری دینی» نوشته شده‌اند. ماکیاولی نظرات خود درباره «دفاع و ارتش» را در فصل‌های دوازدهم و سیزدهم آورده است.
«کیفیت‌های یک شهریار» عنوان فصل‌های چهاردهم تا نوزدهم کتاب است و در اصل ماکیاولی ملزومات حکومت‌داری را به سیاست‌مداران آموزش می‌دهد. پنج فصل بعدی کتاب نیز درباره «ملاحظه‌گرا بودن شهریار» نوشته شده است و راه و رسم برخورد فرمانروایان با مردم و نزدیکان خود را شرح می‌دهد، در قسمتی علت سقوط پادشاهان را شرح می‌دهد و در انتها نیز درباره تاثیر بخت و شانس در حکومت‌داری صحبت می‌کند.
در فصل پایانی کتاب هم ماکیاولی به دنبال ناجی برای کشورش می‌گردد و آن ناجی را «لورنزو مدیچی» می‌داند: «بوی گند این سروری بربران ما همه را می‌آزارد. پس بادا که خاندان ارجمند شما با آن دلبری و امیدهایی که از آرمان‌های بر حق می‌آید این کار را بر گردن گیرد، تا که زیر پرچم شما، میهن‌مان سرافراز شود.»
ماکیاولی به امید اینکه شغلی به دست آورد، «شهریار» را پس از نوشتن به لورنزوی مدیچی، دوک اوربینو (نوه‌ی لورنزوی مدیچی) پیشکش کرد.
این کتاب در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۸۳ با بیش از ۳۰۱ هزار رای و ۱۰ هزار نقد و نظر است.
ترجمه‌ی در ایران
این کتاب در ایران توسط مترجمان مختلفی ترجمه و منتشر شده است. از این دست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عناوین فصل‌های شهریار
بخشی از شهریار
در میان افرادی که به یاری توانایی‌های خود نه با تکیه بر بخت و اقبال به قدرت رسیده‌اند می‌توان از موسی، کوروش، رامولوس، تسئوس و افرادی مانند ایشان یاد کرد. شاید موسی را نتوان از این گروه به شمار آورد چون او به فرمان خدا عمل می‌کرد، با این وجود او نیز قابل ستایش است، چون صفات نیک وی او را شایسته گفتگو با خدا کرده بود. اما در مورد کوروش و کسانی‌که پادشاهی‌ها را برپا کردند و رفتار و کردارشان قابل ستایش است بحث می‌کنیم و در می‌یابیم که چندان تفاوتی با موسی آن معلم بزرگوار از جانب خداوند نداشته‌اند.
وقتی در مورد اعمال و زندگی آنان تحقیق می‌کنیم می‌بینیم که از بخت نصیبی جز فرصتی مناسب نداشته‌اند. بخت این افراد ماده اصلی را به آنان بخشید و آنان به آن شکل دادند، بدون فرصت مناسب توانایی‌هایشان هدر می‌رفت و بدون توانایی فرصت را از دست می‌دادند. بنابراین می‌توان گفت برای اینکه اسرائیلی‌ها از موسی پیروی کنند باید در مصر بندگی می‌کردند و مورد ظلم و ستم واقع می‌شدند و موسی آنان را می‌دید که در جستجوی راه گریزی از ظلم و ستم مصریان می‌باشند.
برای اینکه رومولوس پادشاه روم شود و حکومتی تازه بنا کند باید سرزمین آلبا را ترک می‌کرد و در کودکی و بدو تولد به دست مرگ سپرده می‌شد. لازم بود تا کوروش ایرانیان را مخالف حکومت مادها ببیند، مادها نیز در طول سال‌های طولانی صلح و آرامش، ملایم و جبون شده بودند و همین دلیلی بر پیروزی کوروش بود. تسئوس اگر آتنی‌ها را پریشان نیافته بود نمی‌توانست توانایی‌هایشان را بروز دهد. چنین فرصت‌هایی لازم بود تا این بزرگان پیروز شوند و توانایی ویژه آنان بود که توانستند از چنین فرصت‌هایی بهره گیرند و کشور خویش را پیروز گردانند.
چنین مردانی که با دشواری به حکومت و پادشاهی دست می‌یابند و می‌توانند آن را به آسانی حفظ کنند. بخشی از دشواری‌هایی که در کشورهای تازه تاسیس وجود دارد ایجاد قوانین جدیدی است که بتواند امنیت آنان و مملکت را تضمین کند. باید به خاطر داشته باشیم که کاری دشوارتر، خطرناک‌تر و تردیدآمیزتر از تغییر و تعیین بنیاد و قوانین در کشور تازه تاسیس نمی‌باشد. چرا که تمام کسانی که با قوانین پیشین آشنا می‌باشند با آن به دشمنی بر می‌خیزند.
برای آشنا شدن با آثار مشابه، بخش معرفی آثار دارای مضامین سیاسی را در وب‌سایت هر رو ز یک کتاب مشاهده کنید.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات جهان، سیاسی
۰ برچسب‌ها: ادبیات جهان، معرفی کتاب، نیکولو ماکیاولی، هر روز یک کتاب