روزهای برمه

«روزهای برمه» اثری است از جورج اورول (نویسنده‌ی انگلیسی، از ۱۹۰۳ تا ۱۹۵۰) که در سال ۱۹۳۴ منتشر شده است. این کتاب به روایت حکومت چند مرد انگلیسی بر شهری خیالی در برمه می‌پردازد.

درباره‌ی روزهای برمه

روزهای برمه کتابی‌ نوشته جورج اورول نویسنده انگلیسی است که در سال ۱۹۳۴ در شهر نیویورک آمریکا توسط هارپر و برادران منتشر شد. این داستان همچون نوشته‌های دیگر جورج اورول یک داستان انتقادی است. در سال ۲۰۱۳، تقریباً هشتاد سال پس از انتشار نخست کتاب، روزهای برمه مهم‌ترین جایزه ادبی کشور برمه را دریافت کرد.

«روزهای برمه»، اولین رمان جورج اورول، تصویری واضح از استعمار بریتانیا در برمه در طول دهه ۱۹۲۰ است. این کتاب که در سال ۱۹۳۴ منتشر شد، به شدت از تجربیات خود اورول به عنوان یک افسر پلیس استعماری در برمه استفاده می کند و نقدی کوبنده از امپریالیسم و تأثیرات غیرانسانی آن بر استعمارگران و استعمارگران ارائه می کند. این رمان که در منطقه داستانی کیاکتادا می گذرد، پویایی های پیچیده قدرت، نژاد، و سلسله مراتب اجتماعی را در چارچوب حکومت بریتانیا بررسی می کند.

داستان درباره جان فلوری، یک تاجر چوب سرخورده است که احساس می‌کند هم از جامعه استعماری بریتانیا و هم با جامعه برمه بیگانه است. متمایزترین ویژگی فلوری، یک خال بزرگ در صورت او، نمادی از زخم های درونی و احساس او از خارج بودن است. شخصیت او مظهر نقد اورول از فساد اخلاقی و اخلاقی ذاتی استعمار است، زیرا او با همدستی خود در سیستم ظالمانه ای که از آن نفرت دارد دست و پنجه نرم می کند.

تنها مهلت فلوری از تنهایی و ناامیدی وجودی‌اش ناشی از دوستی او با دکتر وراسوامی، یک پزشک هندی است که رویای به دست آوردن عضویت در باشگاه اروپایی را در سر می پروراند – نمادی از اعتبار اجتماعی و پذیرش در سلسله مراتب استعماری. با این حال، آرزوهای دکتر وراسوامی توسط یو پو کیین، یک قاضی فاسد و دستکاری شده برمه ای که به دنبال تخریب او و گرفتن جای او است، تهدید می شود. این درگیری مرکزی ماهیت فراگیر فساد و خیانت در چارچوب استعماری را برجسته می کند.

باشگاه اروپایی، یک منطقه انحصاری برای مهاجران بریتانیایی، به عنوان یک عالم کوچک از جامعه استعماری عمل می کند. در درون دیوارهای آن، اعضا درگیر دعواهای کوچک، نژادپرستی و ریاکاری می‌شوند که زوال اخلاقی در قلب امپریالیسم را آشکار می‌کند. امتناع باشگاه از پذیرش دکتر وراسوامی، علیرغم صلاحیت‌های او، بر تعصبات نژادی عمیقاً ریشه‌دار حاکم بر تعاملات اجتماعی در مستعمره تأکید می‌کند.

الیزابت لاکرستین، یک زن جوان انگلیسی که در جستجوی شوهر به کیاکتادا می رسد، لایه دیگری به روایت می افزاید. حضور او امیدهای عاشقانه فلوری را تحریک می کند، زیرا او فرصتی برای همراهی و رستگاری در او می بیند. با این حال، تعصبات و آرزوهای خود الیزابت منعکس کننده ارزش های تنگ نظرانه جامعه استعماری است که او می خواهد به آن بپیوندد. تعاملات او با فلوری و دیگر شخصیت ها، تأثیر متقابل پیچیده امیال شخصی و انتظارات اجتماعی را نشان می دهد.

تصویر اورول از مناظر و فرهنگ برمه هم تداعی کننده و هم انتقادی است. در حالی که او زیبایی و غنای برمه را تصدیق می کند، استثمار و رنج ناشی از حکومت بریتانیا را نیز برجسته می کند. جمعیت بومی هم به عنوان قربانیان ستم استعماری و هم در برخی موارد، همدست در تداوم آن از طریق چهره هایی مانند یو پو کیین به تصویر کشیده می شود. این دوگانگی بر ماهیت فراگیر و موذیانه امپریالیسم تأکید می کند.

کشمکش درونی فلوری با وجدانش و وفاداری او به دوستش دکتر وراسوامی هسته عاطفی رمان را تشکیل می دهد. سفر فلوری که بین میل او برای یکپارچگی شخصی و فشارها برای انطباق با هنجارهای استعماری قرار دارد، کاوشی دردناک در مورد ابهامات اخلاقی و هزینه بزدلی است. سرنوشت غم انگیز او بر دیدگاه تیره و تار رمان در مورد امکان تغییر واقعی یا رستگاری در سیستم استعماری تأکید می کند.

«روزهای برمه» همچنین به تأثیر روانی استعمار بر مهاجران بریتانیایی می پردازد. شخصیت‌ها اشکال مختلفی از گریز و انکار را به نمایش می‌گذارند، از مشروب‌خواری زیاد تا تصورات رمانتیک‌شده از نقش خود در مستعمره. به تصویر کشیدن تزلزل ناپذیر اورول از زوال اخلاقی و معنوی آنها به عنوان یک ادعای قوی برای تأثیرات غیرانسانی قدرت امپراتوری عمل می کند.

نقطه اوج و پایان رمان با مجموعه ای از رویدادهای دراماتیک و غم انگیز مشخص می شود که تنش های اساسی را به سر می برد. شکست نهایی فلوری در ایستادگی در برابر بی عدالتی، همراه با پیامدهای انفعال او، تأثیری ماندگار از ماهیت ویرانگر استعمار بر جای می گذارد. شخصیت پردازی های ظریف و طرح های پیچیده اورول تضمین می کند که خواننده به مفاهیم گسترده تر داستان فکر می کند.

نثر اورول در «روزهای برمه» با وضوح و دقت آن مشخص می شود که منعکس کننده پیشینه روزنامه نگاری او است. توصیفات زنده و دیالوگ های تند او به صحنه و شخصیت ها جان می بخشد و خواننده را در دنیای کیاکتادا غرق می کند. سرعت و ساختار رمان به طور موثر تنش ایجاد می کند و بر مضامین تضاد اخلاقی و نقد اجتماعی تأکید می کند.

زمینه تاریخی و سیاسی «روزهای برمه» به روایت آن عمق می بخشد. این رمان که در دوره‌ای از افزایش احساسات ملی‌گرایانه و جنبش‌های ضد استعماری می‌گذرد، حس تغییرات قریب‌الوقوع و شکنندگی اقتدار بریتانیا را به تصویر می‌کشد. تجربه دست اول اورول از سیستم استعماری به تصویر او اصالت می بخشد و این رمان را نه تنها اثری داستانی، بلکه تفسیری قابل توجه درباره واقعیت های امپریالیسم بریتانیا می سازد.

در پایان، «روزهای برمه» کاوشی قدرتمند و تامل برانگیز در مورد پیچیدگی ها و تضادهای استعمار است. این رمان از طریق شخصیت‌های پرطرفدار، محیط‌های زنده و نقد دقیق قدرت امپراتوری، روایتی قانع‌کننده را ارائه می‌کند که با بحث‌های معاصر درباره نژاد، قدرت و عدالت طنین‌انداز می‌شود. اولین رمان اورول همچنان یک بررسی تکان دهنده و مرتبط از وضعیت انسان در زیر سایه امپراتوری است.

کتاب روزهای برمه در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۸۷ با بیش از ۲۸ هزار رای و ۱۹۰۰ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌هایی از زهره روشنفکر، مرتضی مدنی نژادو پروین قائمی به بازار عرضه شده است.

داستان روزهای برمه

روزهای برمه در برمه بریتانیا در دهه ۱۹۲۰، در منطقه خیالی کیاکتادا، بر اساس کاتار (که قبلاً کاتا خوانده می شد)، شهری که اورول در آن خدمت می کرد، می گذرد. مانند شهر خیالی، سر یک خط راه آهن فرعی بالای ماندالی در رودخانه آیاروادی (ایراوادی) است. با شروع داستان، یو پو کیین، یک قاضی فاسد برمه ای، قصد دارد شهرت هندی دکتر وراسوامی را از بین ببرد.

دکتر امید به کمک دوستش جان فلوری دارد که به عنوان یک پوکا صاحب (مرد سفیدپوست اروپایی) از اعتبار بالاتری برخوردار است. دکتر وراسوامی همچنین مایل به انتخاب در باشگاه اروپایی شهر است که فلوری یکی از اعضای آن است و انتظار دارد که موقعیت خوب در میان اروپایی ها او را از دسیسه های یو پو کیین محافظت کند.

یو پو کیین کمپینی را آغاز می کند تا اروپایی ها را متقاعد کند که این دکتر عقاید ضد بریتانیایی دارد و معتقد است که نامه های ناشناس با داستان های نادرست درباره دکتر «معجزه خواهد کرد». او حتی نامه ای تهدیدآمیز برای فلوری می فرستد.

جان فلوری، یک تاجر ۳۵ ساله خسته با خال مادرزادی روی صورتش به شکل یک هلال، سه هفته از هر ماه را صرف خرید الوار جنگل می‌کند. او در میان اروپایی‌های هم‌وطن خود دوستی ندارد و ازدواج نکرده است، اما با یک معشوقه برمه‌ای، از زندگی در جامعه خارج‌نشینی که حول باشگاه محلی اروپایی در یک شهر دورافتاده استانی متمرکز است، ناامید شده است.

او به طوری در برمه جا افتاده است که خروج و بازگشت او به انگلیس غیرممکن است. فلوری یک دوست خوب هندی، دکتر وراسوامی دارد، که او اغلب برای چیزی که دکتر با خوشحالی آن را «گفتگوی فرهنگی» می نامد، به ملاقاتش می رود. اما وقتی فلوری انگلیسی‌ها را صرفاً پول‌ساز می‌داند و دروغ می‌گوید، «دروغی که ما اینجا هستیم تا برادران سیاه‌پوست بیچاره‌مان را به جای دزدی از آن‌ها بالا ببریم»، حیرت دکتر را برمی‌انگیزد که از انگلیسی‌ها به عنوان مدیران کارآمد دفاع می‌کند.

از یک امپراتوری بی رقیب فلوری نسبت به معشوقه اش از نظر عاطفی دوسوگرا است: «فلوری از یک سو عاشق برمه است و هوس شریکی می کند که اشتیاق او را به اشتراک بگذارد، که سایر اروپایی های محلی آن را غیرقابل درک می دانند؛ از سوی دیگر، به دلایل اساساً نژادپرستانه، فلوری احساس می کند که فقط زن اروپایی به عنوان شریک مورد قبول است».

به نظر می رسد که آرزوی فلوری با آمدن الیزابت لاکرستین، خواهرزاده یتیم آقای لاکرستین، مدیر شرکت محلی چوب، پاسخ داده شود. فلوری زمانی که فکر می‌کند قرار است توسط یک گاومیش آبی کوچک مورد حمله قرار گیرد او را نجات می‌دهد. او بلافاصله با او برده می شود و آنها مدتی را با هم می گذرانند، که در یک اکسپدیشن تیراندازی بسیار موفق به اوج می رسد.

فلوری به پلنگ شلیک می‌کند و به الیزابت پوستش را به عنوان جایزه می‌دهد. فلوری که در فانتزی عاشقانه گم شده، الیزابت را هدف حساس میل خود تصور می کند، زن اروپایی که «او را درک می کند و همراهی لازم را به او می دهد». او ما هلا می، معشوقه خوشگل  برمه ای خود را از خانه اش بیرون می کند.

با این حال، در حالی که فلوری فضایل فرهنگ غنی برمه‌ها را ستایش می‌کند،  ولی آن‌ها الیزابت را که آنها را جانور می‌داند، می‌ترسانند و دفع می‌کنند. بدتر از آن، علاقه فلوری به هنر و ادبیات عالی است، که الیزابت را به یاد مادر پرمدعاش می اندازد که در پاریس در اثر مسمومیت با پتومین در نتیجه زندگی در شرایط فقیرانه در حالی که خود را به عنوان یک هنرمند بوهمیایی خودنمایی می کرد، در شرمساری جان باخت.  علی‌رغم این ملاحظات، که فلوری کاملاً از آن‌ها بی‌اطلاع است، برای فرار از فقر، بدبختی و پیشرفت‌های ناخواسته عموی دائماً مستش، حاضر است با او ازدواج کند.

فلوری می خواهد از او درخواست ازدواج کند، اما اول توسط عمه اش و دوم با وقوع یک زلزله قطع می شوند. وقفه خانم لاکرستین عمدی است زیرا او متوجه شده است که یک ستوان پلیس نظامی به نام ورال در حال ورود به کیاکتادا است. از آنجایی که او از یک خانواده بسیار خوب می آید، او را به عنوان یک شوهر برای الیزابت به عنوان یک شوهر آینده بهتر می بیند.

خانم لاکرستین به الیزابت می گوید که فلوری یک معشوقه برمه ای را به عنوان یک ترفند عمدی نگه می دارد تا او را به ورال بفرستد. در واقع، فلوری یک معشوقه را نگه داشته بود، اما تقریباً در لحظه ورود الیزابت او را اخراج کرده بود. الیزابت وحشت زده می شود و در اولین فرصت به سراغ ورال می افتد که به جز او نسبت به همه مغرور و بد اخلاق است. فلوری ویران شده است و پس از یک دوره تبعید تلاش می کند تا با تحویل پوست پلنگ به او جبران کند.

یک فرآیند درمان نابسامان، پوست را متعفن و بدبو کرده است و این ژست صرفاً وضعیت او را به عنوان یک خواستگار فقیر ترکیب می کند. وقتی فلوری آن را به الیزابت می‌دهد، بدون توجه به این که بوی بد می‌دهد و او از رابطه آنها صحبت می‌کند، می‌پذیرد و به او می‌گوید که هنوز او را دوست دارد.

او در پاسخ به او می گوید که متأسفانه این احساسات متقابل نیستند و خانه را ترک می کند تا با ورال به اسب سواری برود. هنگامی که فلوری و الیزابت راه خود را از هم جدا می کنند، خانم لاکرستین به خدمتکاران دستور می دهد که پوست پلنگ بدبو را بسوزانند که نشان دهنده وخامت روابط فلوری و الیزابت است.

به نظر می رسد که کمپین یو پو کیین علیه دکتر وراسوامی صرفاً برای پیشبرد هدف او برای عضویت در باشگاه اروپایی در کیاکتادا بوده است. باشگاه برای انتخاب یک عضو بومی تحت فشار قرار گرفته است و دکتر وراسوامی محتمل ترین نامزد است. یو پو کیین ترتیب فرار یک زندانی را می دهد و برای شورشی برنامه ریزی می کند که قصد دارد دکتر وراسوامی را سرزنش کند. شورش شروع می شود و به سرعت سرکوب می شود، اما یک شورشی بومی توسط افسر جنگل بخش، ماکسول، کشته می شود.

فلوری که به طور غیر مشخصی شجاع است، به جای دکتر وراسوامی صحبت می کند و او را به عنوان عضوی از باشگاه پیشنهاد می کند. در این لحظه جسد ماکسول که توسط دو تن از بستگان مردی که او تیراندازی کرده بود تقریباً تکه تکه شده بود، به شهر بازگردانده می شود. این تنش بین برمه ای ها و اروپایی ها ایجاد می کند که با حمله وحشیانه به کودکان بومی توسط تاجر چوب کینه توز و نژادپرست الیس تشدید می شود.

یک شورش بزرگ اما بی‌اثر ضد بریتانیایی آغاز می‌شود و فلوری به قهرمانی تبدیل می‌شود که با حمایت دکتر وراسوامی آن را تحت کنترل درآورد. یو پو کیین سعی می کند اعتباری را مطالبه کند، اما باورش نمی شود و اعتبار دکتر وراسوامی بازیابی می شود.

ورال بدون خداحافظی با الیزابت کیاکتادا را ترک می کند و دوباره عاشق فلوری می شود. فلوری خوشحال است و قصد دارد با الیزابت ازدواج کند. با این حال، کیین تسلیم نشده است. او معشوقه سابق برمه ای فلوری را استخدام می کند تا در هنگام خطبه در کلیسا صحنه ای را در مقابل الیزابت ایجاد کند.

فلوری رسوا شده و الیزابت حاضر نمی شود با او کاری انجام دهد. فلوری که از دست دادن غلبه کرده و آینده ای برای خود نمی بیند، ابتدا سگش و سپس خودش را می کشد. دکتر وراسوامی تنزل رتبه و به ناحیه دیگری فرستاده می شود و کیین به باشگاه انتخاب می شود. نقشه های یو پو کیین با موفقیت انجام شد و او قصد دارد با تأمین مالی ساخت بتکده ها، زندگی خود را بازخرید و گناهان خود را پاک کند.

او قبل از اینکه بتواند اولین بتکده را شروع کند به دلیل آپپلکسی می میرد و همسرش تصور می کند که او به عنوان یک قورباغه یا موش به زندگی بازگردد. الیزابت در نهایت با مک گرگور، معاون کمیسر ازدواج می کند و با تحقیر بومیان، که به نوبه خود در ترس از او زندگی می کنند، با خوشحالی زندگی می کند و به سرنوشت خود مبنی بر تبدیل شدن به یک burra memsahib، یک اصطلاح محترمانه که به زنان سفیدپوست اروپایی داده می شود، زندگی می کند.

بخش‌هایی از روزهای برمه

در یک لحظه کوباسین پیدا شد. او مردی قد بلند با شانه‌های باریک بود که در میان مردم برمه کمتر چنین چیزی دیده می‌شد، همچنین صورتش بطور عجیبی صاف و تیره رنگ بود که انسان به یاد ماده ژلاتینی قهوه‌ای رنگ می‌افتاد.

یوپوکین اورا وسیله منفعت‌آور برای خودش می‌دانست. اومردی بود که قوه تخیلش ضعیف بود. ولی انسانی فعال و پرتلاش و یک منشی عالی بود که آقای مک گرگور معاون کلانتر به او اطمینان کامل داشت. واکثر کارهای اداری محرمانه خود را به او واگذار می‌کرد.

یوپوکین که به علت افکارش در وضعیت خوبی بسر می‌برد، خنده کنان به سمت کوباسین رفت و به سمت جعبۀ ساقۀ پان اشاره کرد و گفت: «خیلی خوب کوباسین کار‌ها چگونه پیش می‌رود؟ امیدوارم آن طور که آقای مک گرگور می‌گوید باشد.» سپس یوپوکین به زبان انگلیسی گفت: «آیا بصورت مشخص در حال ترقی است؟»

کوباسین حتی به این حرف خنده‌دارش هم لبخند نزد. وهمانگونه که با قد بلندش روی یک صندلی خالی می‌نشست گفت: «خیلی خوب است، عالی جناب. امروز یک نسخه از روزنامه ما هم رسیده لطفاً یک نگاهی به آن بیندازید.»

سپس هم یک کپی از روزنامه‌ای که به دو زبان با اسم (وطن دوست برمه‌ای) را به او داد. این روزنامه دارای هشت صفحه پاره و کهنه بود که مطالب آن روی یک کاغذ که مانند کاغذ آب خشک کن بود به شکل ناجوری چاپ شده بود. بخشی از نوشته‌های آن از قبیل خبرهائی می‌شد که از مطلب‌های روزنامه رانگون به سرقت رفته بود و بخش دیگر هم داستانهائی تغییر یافته‌ای بود که از انسانهای شجاع ملی گرفته شده بود.

………………

اولین چیزی که در فلوری نظر آدم را به خود جلب می‌کرد، یک لکه مادرزاد و ترسناکی بود که از گونه چپش؛ یعنی از زیر چشم تا گوشه دهانش به‌صورت یک هلال امتداد یافته بود. اگر به صورتش از طرف چپ نگاه می‌کردند، صورتش حالت غمگین و شکسته‌ای داشت. این لکه مادرزاد، مانند کبودی یک زخم بود که زیر پوستش همچون خون‌مردگی به‌نظر می‌رسید؛ چون رنگش درحدود آبی کبود بود.

خود فلوری هم از ترسناکی آن خبر داشت و برای همین هروقت که تنها بود، در رفتارش یک نوع حرکت مورب به‌صورت یک‌وری در او دیده می‌شد؛ چون همیشه خودش را حرکت می‌داد تا شاید بتواند این لکه مادرزادی‌اش را از چشمها بپوشاند.

 

اگر به کتاب روزهای برمه علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی برترین آثار جورج اورول در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده نیز آشنا شوید.