«روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ» اثری است از احمد شاملو (شاعر و نویسنده‌ی اهل تهران، از ۱۳۰۴ تا ۱۳۷۵) که در سال ۱۳۹۳ منتشر شده است. این کتاب سفرنامه‌ای طنزگونه از سفر یک پادشاه خیالی به کشور آمریکا است.
درباره‌ی روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ
«روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ» در واقع سفرنامه‌ی غیرشخصی احمد شاملو به آمریکا نوشته شده در سالهای ۶۸ و ۶۹ است. احمد شاملو نخستین بار در فروردین ماه ۱۳۶۹ خبر داد که در حال نوشتن کتاب «سفر میمنت» است.
در آن زمان احمد شاملو به دعوت «مرکز پژوهش و تحلیل مسائل ایران» به آمریکا سفر کرده بود. وی در سخنرانی خود در دانشگاه برکلی در آبان ۶۸ نیز درباره کتاب جدیدش چنین گفته بود: البته این یک سفرنامه‌ی شخصی نیست، بلکه از زبان یک پادشاه فرضی، احتمالاً از طایفه منحوس قاجاریه روایت می‌شود، تا برخورد دو جور تلقی و دو گونه فرهنگ و برداشت اجتماعی برجسته‌تر جلوه کند. و اینکه قالب طنز را برایش انتخاب کردم، جهتش این است که جنبه‌های انتقادی رویدادها را در این قالب بهتر می‌شود جا انداخت.
مراد شاملو از «دو گونه فرهنگ یا برداشت اجتماعی» رویارویی فرهنگ فارسی‌زبانان مهاجر با فرهنگ کشور میزبان بود که در آن زمان از سویه‌های طنزآمیز بی‌بهره نمانده بود. احمد شاملو در «کتاب میمنت» این سویه‌های طنزآمیز را برجسته می‌کند و جلوی چشم خواننده می‌گذارد.
ناصرالدین شاه قاجار دستی توانا در سفرنامه‌نویسی داشت. سفرنامه‌ی عتبات و سفرنامه‌ی او به مازندران و خراسان و همچنین سفرنامه‌هایش به فرنگ در تاریخ ادبیات ایران به عنوان آثاری ماندگار در سفرنامه‌نویسی ثبت شده‌اند. سفرنامه اول و دوم این پادشاه قاجار به فرنگ به خط خودش و سفرنامه‌ی سوم او به خط برخی ملازمانش مانند فخرالدوله و ابوالقاسم خان ناصرالملک و ابوالحسن خان فخرالملک نوشته شده است.
احمد شاملو «کتاب میمنت»اش را بر گرفته این سنت قجری، این‌بار با زبانی طنزآمیز و پرریشخند نوشته است.
«کتاب میمنت» در چندین فصل تنظیم شده است: «گزارش روز به روز»، «ذکر معموه مشهوره برقلی»، «الله صفا»، «در وجه تسمیه ولایت قالی‌فورنیا»، «تکمله در شکایت از کج‌تابی روزگار غدار»، «پاره‌ای افاضات تاریخی که حتماً یادمان باشد بدهیم به آب طلا بنویسند»، «فصل اندر باب اینکه جواب‌های هوی است»، «تفضل الهی شاخ و دم ندارد»، «زبان سعدی علیه‌الرحمه داشت از دست می‌رفت که بحمدالله…»، «به قبر پدرش خندیده که گفته شاهنامه آخرش خوش است» و «اوضاع مملکت قاراشمیش است».
در توضیحات پشت جلد، قسمتی از سخنرانی شاملو در دانشگاه برکلی آمده است: «البته این یک سفرنامه‌ی شخصی نیست، بلکه از زبان یک پادشاه فرضی، احتمالا از طایفه‌ی منحوس قاجاریه روایت می‌شود، تا برخورد دو جور تلقی و دو گونه فرهنگ و برداشت اجتماعی برجسته‌تر جلوه کند. و اینکه قالب طنز را برایش انتخاب کردم، جهتش این است که جنبه‌های انتقادی رویدادها را در این قالب بهتر می‌شود جا انداخت.»
در مقدمه‌ی کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ آمده است: «دوستانی که سفرنامه را پیش از چاپ آن خوانده بودند، به جز همسرم که ابتدا از نگارش آن خشنود نبود، همه آن را نوشته‌ی موفقی ارزیابی کردند؛ اما پس از بازگشت به ایران هنگامی‌که برای بستنِ این پرونده به یکی از سفرنامه‌های مظفرالدین شاه به فرنگ و «روزنامهی خاطرات اعتمادالسلطنه» نگاه مجددی انداختم، به این نتیجه رسیدم که در نظیره‌سازی خود به‌هیچ‌وجه توفیق نیافته‌ام: سفاهت حاکمان تاریخی ما دایرهای کهکشانی است نه محدودهای چنان بسته و محدود که من در روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ تصویر کردهام!»
کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۳۶ با بیش از ۱۵۰ رای و ۲۷ نقد و نظر است.
بخشی از روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ
کسانی گمان برده‌‌اند انگیزه نگارش این سفرنامه که طی سالهای ۶۸ و ۶۹ نوشتم در واقع پاسخ گفتن به تُرهاتی بوده است که نشریات فارسی ایرانی‌‌های مهاجر پس از سخنرانی من نوشتند.
حقیقت این است که نه، آن تُرهات لایق پاسخ‌گویی نبود. من همیشه بر این اعتقاد بوده‌‌ام که خودکامه‌‌گانِ حاکم بر ایران یکی از دیگری سفیه‌‌تر بوده‌‌اند. دوستانی که سفرنامه را پیش از چاپ آن خوانده بودند، به جز همسرم که ابتدا از نگارش آن خشنود نبود، همه آن را نوشته موفقی ارزش‌یابی کردند.
سفاهتِ حاکمانِ تاریخی ما دایرهای کهکشانی‌‌ست نه محدودهای چنان بسته و محدود که من در روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ تصویر کردهام! بینشِ محدودِ من مانعِ آن شده است که این فضاحتِ ناب را به نمایش بگذارم حال آن‌که خودِ آن موجودات تاریخی توانسته‌اند اوجِ بلاهت را با نبوغِ غیرقابلِ وصفی در صفحاتِ تاریخِ مکتوبِ ایران به ثبت رسانند.
برای آشنایی با سایر آثار نویسنده‌ی کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ، بخش معرفی برترین آثار احمد شاملو را در وب‌سایت هر روز یک کتاب ببینید. همچنین در بخش معرفی برترین کتاب‌های طنز می‌توانید با نمونه‌های بیشتری از این نوع آثار آشنا شوید.
10 مهر 1401
روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ
«روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ» اثری است از احمد شاملو (شاعر و نویسنده‌ی اهل تهران، از ۱۳۰۴ تا ۱۳۷۵) که در سال ۱۳۹۳ منتشر شده است. این کتاب سفرنامه‌ای طنزگونه از سفر یک پادشاه خیالی به کشور آمریکا است.
درباره‌ی روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ
«روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ» در واقع سفرنامه‌ی غیرشخصی احمد شاملو به آمریکا نوشته شده در سالهای ۶۸ و ۶۹ است. احمد شاملو نخستین بار در فروردین ماه ۱۳۶۹ خبر داد که در حال نوشتن کتاب «سفر میمنت» است.
در آن زمان احمد شاملو به دعوت «مرکز پژوهش و تحلیل مسائل ایران» به آمریکا سفر کرده بود. وی در سخنرانی خود در دانشگاه برکلی در آبان ۶۸ نیز درباره کتاب جدیدش چنین گفته بود: البته این یک سفرنامه‌ی شخصی نیست، بلکه از زبان یک پادشاه فرضی، احتمالاً از طایفه منحوس قاجاریه روایت می‌شود، تا برخورد دو جور تلقی و دو گونه فرهنگ و برداشت اجتماعی برجسته‌تر جلوه کند. و اینکه قالب طنز را برایش انتخاب کردم، جهتش این است که جنبه‌های انتقادی رویدادها را در این قالب بهتر می‌شود جا انداخت.
مراد شاملو از «دو گونه فرهنگ یا برداشت اجتماعی» رویارویی فرهنگ فارسی‌زبانان مهاجر با فرهنگ کشور میزبان بود که در آن زمان از سویه‌های طنزآمیز بی‌بهره نمانده بود. احمد شاملو در «کتاب میمنت» این سویه‌های طنزآمیز را برجسته می‌کند و جلوی چشم خواننده می‌گذارد.
ناصرالدین شاه قاجار دستی توانا در سفرنامه‌نویسی داشت. سفرنامه‌ی عتبات و سفرنامه‌ی او به مازندران و خراسان و همچنین سفرنامه‌هایش به فرنگ در تاریخ ادبیات ایران به عنوان آثاری ماندگار در سفرنامه‌نویسی ثبت شده‌اند. سفرنامه اول و دوم این پادشاه قاجار به فرنگ به خط خودش و سفرنامه‌ی سوم او به خط برخی ملازمانش مانند فخرالدوله و ابوالقاسم خان ناصرالملک و ابوالحسن خان فخرالملک نوشته شده است.
احمد شاملو «کتاب میمنت»اش را بر گرفته این سنت قجری، این‌بار با زبانی طنزآمیز و پرریشخند نوشته است.
«کتاب میمنت» در چندین فصل تنظیم شده است: «گزارش روز به روز»، «ذکر معموه مشهوره برقلی»، «الله صفا»، «در وجه تسمیه ولایت قالی‌فورنیا»، «تکمله در شکایت از کج‌تابی روزگار غدار»، «پاره‌ای افاضات تاریخی که حتماً یادمان باشد بدهیم به آب طلا بنویسند»، «فصل اندر باب اینکه جواب‌های هوی است»، «تفضل الهی شاخ و دم ندارد»، «زبان سعدی علیه‌الرحمه داشت از دست می‌رفت که بحمدالله…»، «به قبر پدرش خندیده که گفته شاهنامه آخرش خوش است» و «اوضاع مملکت قاراشمیش است».
در توضیحات پشت جلد، قسمتی از سخنرانی شاملو در دانشگاه برکلی آمده است: «البته این یک سفرنامه‌ی شخصی نیست، بلکه از زبان یک پادشاه فرضی، احتمالا از طایفه‌ی منحوس قاجاریه روایت می‌شود، تا برخورد دو جور تلقی و دو گونه فرهنگ و برداشت اجتماعی برجسته‌تر جلوه کند. و اینکه قالب طنز را برایش انتخاب کردم، جهتش این است که جنبه‌های انتقادی رویدادها را در این قالب بهتر می‌شود جا انداخت.»
در مقدمه‌ی کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ آمده است: «دوستانی که سفرنامه را پیش از چاپ آن خوانده بودند، به جز همسرم که ابتدا از نگارش آن خشنود نبود، همه آن را نوشته‌ی موفقی ارزیابی کردند؛ اما پس از بازگشت به ایران هنگامی‌که برای بستنِ این پرونده به یکی از سفرنامه‌های مظفرالدین شاه به فرنگ و «روزنامهی خاطرات اعتمادالسلطنه» نگاه مجددی انداختم، به این نتیجه رسیدم که در نظیره‌سازی خود به‌هیچ‌وجه توفیق نیافته‌ام: سفاهت حاکمان تاریخی ما دایرهای کهکشانی است نه محدودهای چنان بسته و محدود که من در روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ تصویر کردهام!»
کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۳۶ با بیش از ۱۵۰ رای و ۲۷ نقد و نظر است.
بخشی از روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ
کسانی گمان برده‌‌اند انگیزه نگارش این سفرنامه که طی سالهای ۶۸ و ۶۹ نوشتم در واقع پاسخ گفتن به تُرهاتی بوده است که نشریات فارسی ایرانی‌‌های مهاجر پس از سخنرانی من نوشتند.
حقیقت این است که نه، آن تُرهات لایق پاسخ‌گویی نبود. من همیشه بر این اعتقاد بوده‌‌ام که خودکامه‌‌گانِ حاکم بر ایران یکی از دیگری سفیه‌‌تر بوده‌‌اند. دوستانی که سفرنامه را پیش از چاپ آن خوانده بودند، به جز همسرم که ابتدا از نگارش آن خشنود نبود، همه آن را نوشته موفقی ارزش‌یابی کردند.
سفاهتِ حاکمانِ تاریخی ما دایرهای کهکشانی‌‌ست نه محدودهای چنان بسته و محدود که من در روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ تصویر کردهام! بینشِ محدودِ من مانعِ آن شده است که این فضاحتِ ناب را به نمایش بگذارم حال آن‌که خودِ آن موجودات تاریخی توانسته‌اند اوجِ بلاهت را با نبوغِ غیرقابلِ وصفی در صفحاتِ تاریخِ مکتوبِ ایران به ثبت رسانند.
برای آشنایی با سایر آثار نویسنده‌ی کتاب روزنامهی سفر میمنت اثر ایالات متفرقهی امریغ، بخش معرفی برترین آثار احمد شاملو را در وب‌سایت هر روز یک کتاب ببینید. همچنین در بخش معرفی برترین کتاب‌های طنز می‌توانید با نمونه‌های بیشتری از این نوع آثار آشنا شوید.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات ایران، داستان ایرانی، رمان، طنز
۰ برچسب‌ها: احمد شاملو، ادبیات ایران، معرفی کتاب، هر روز یک کتاب