«طریق بسمل شدن» اثری است از محمود دولت آبادی (نویسنده‌ی اهل سبزوار، متولد ۱۳۱۹) که در سال ۱۳۹۷ منتشر شده است. این کتاب به روایت ماجرای سربازانی می‌پردازد که در زمان جنگ ایران و عراق در محاصره قرار گرفته‌اند.
درباره‌ی طریق بسمل شدن
طریق بسمل شدن رمانی از محمود دولت‌آبادی درباره‌ی جنگ هشت ساله‌ی ایران و عراق است. این کتاب پس از ده سال انتظار، سرانجام در اردیبهشت۱۳۹۷، مجوز انتشار خود را از وزارت ارشاد دریافت کرد.
دولت‌آبادی درباره این رمان می‌گوید: «طرق بسمل شدن» که روایتگر محدوده‌ای از جنگ است از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ نوشته شد و از یک سال بعد از آن در انتظار دریافت مجوز نشر بود که حالا بعد از حدود ۱۰ سال انتظار مجوز گرفته است.
این رمان جذاب، ماجرای افرادی را روایت می کند که قصد دارند به مخزن آب پایین دره دسترسی پیدا کنند اما بدیهی است که تمام داستان به این سادگی ها نخواهد بود. دولت آبادی با شاعرانگی دلپذیر روایت خود، به قصه های متفاوتی می پردازد که علیرغم کوتاه بودن نسبی این اثر، آن را تا مدت ها در ذهن مخاطبین به ثبت می رسانند.
این اثر، راوی های متعددی دارد و مدام بین نقطه نظرهای مختلف شخصیت های گوناگون در گذار است. دولت آبادی با خلق کتاب طریق بسمل شدن، یک بار دیگر موفق می شود تا با پرداختی موشکافانه و هنرمندانه به احساسات درونی و درماندگی های شخصیت هایی قابل باور، شاهکاری را خلق کند که بیهودگی و پوچی جنگ را به بهترین شکل ممکن به تصویر می کشد.
در نوشته پشت جلد کتاب بخشی از داستان آمده است: همین‌ها، این‌ها، نمی‌بینی‌شان؟ تو نمی‌بینی؟ همه هستند، همه هستند، نمی‌بینی‌شان؟ کفن و قمقمه. نگاه کن، نگاه کن! «تشنه‌ای، تو تشنه‌ای برادرم. بنوش آب!» نگاه کن، نگاه کن! چه رستخیز روشنی! منم، تویی و دیگران. تویی، منم و دیگران. چه رستخیز روشنی. کلاه‌خود و چکمه و یراق. یکی به آفتاب می‌دهد سلام، یکی به آب.
یکی به آسمان نیاز می‌برد، یکی به خاک. یکان یکان بروز می‌کنند، از پناه خاک، از شکَفت‌های دره هلاک، از حوالی و حدود تپه‌های تاک، تپه‌ها و تنگه‌های کهنه و عمیق، پوده و عتیق، از درون خاک، از مغاک‌ها، مثل رویش و شکفتنِ عجیب سنگ‌ها و خارها. پوست پوست‌های خاک می‌شکَفت و می‌شکُفت از آن کسی – تنی. تنی که با کفن، تنی که بی کفن. بیرقی به دست یا نشانه‌ای به نوک نیزه‌ای. تکه پاره‌ای نشانِ رایتی – پاره‌ژنده‌ای؛ ژنده‌ای سیاه، ژنده‌ای سپید، ژنده‌ای کبود، سبز، ارغوانی و بنفش و سرخ و هرچه رنگ؛ رنگ‌ها پریده‌رنگ.
رمان طریق بسمل شدن در سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هم که از ۱۲ تا ۲۲ اردیبهشت‌ماه در مصلا برگزار می‌شود عرضه شد. این کتاب در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۱۲ با بیش از ۸۶۱ رای و ۱۵۷ نقد و نظر است.
داستان طریق بسمل شدن
داستان طریق بسمل شدن در قالب دو ماجرا روایت می‌شود؛ یکی ماجرای نویسنده‌ای عرب به نام ابوعلاء که از او خواسته شده است (درحقیقت دستور داده شده است) داستانی ساختگی و تحریف‌شده از جنگ بنویسد که مطابق معیارها و اهداف حاکمیت است؛ و این حالی است که او خود دچار تردیدهای عمیق نسبت به بنیان‌های مفهوم جنگ است.
روایت دوم داستانی است که ابوعلاء مشغول نوشتن آن است؛ داستان تپه‌ی صفر. میان ایرانی‌ها و عراقی‌ها در منطقه‌ای موسوم به «تپه‌ی صفر» درگیری رخ داده و پس از باران گلوله که بر سر هر دو جبهه باریده است، اکنون تمام ایرانیان کشته شده‌اند و تنها فرمانده‌ی گروه و یک سرباز باقی مانده‌اند به همراه یک اسیر عراقی.
دو سوی تپه عرصه‌ی حضور دست‌هایی است آماده‌ی شلیک و از آنجا که هر دو طرفِ مخاصمه یکدیگر را زیر نظر دارند، هیچ‌کدام قادر نیستند از منبع آبِ درون شیارهای تپه استفاده کنند؛ و عطش از حد که بگذرد به جنون می‌رسد
بخش‌هایی از طریق بسمل شدن
من نیامده ام که از وادی نبودن به بود برگردم. تو که می دانی من نام یک پرنده هستم. و پرنده نابود نمی شود، بسمل می شود.
…………………
اسیر را نباید کشت… جنگ است می دانم. آن ها از ما می کشند و ما از آن ها… اما اسیر وقتی گرفتار می شود تمام آنچه ظاهر او را ساخته، ناگهان زایل می شود… ناگهان تو با یک آدم عادی طرف می شوی که مثل خود توست پیش از آن که اسلحه گرفته باشی. با چنین آدمی که تو را یاد خودت می اندازد چطور می توانی بجنگی؟
…………………
«مرگ، هیچ به مرگ فکر کرده ای ستوان؟» «اگر می دانستم برای چه متولد شده‌ام، فرصت می‌کردم لابد درباره‌ی مرگ هم عمیقاً فکر کنم.»
اگر به کتاب طریق بسمل شدن علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی آثار محمود دولت آبادی در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده‌ی شهیر نیز آشنا شوید.
16 دی 1402
طریق بسمل شدن
«طریق بسمل شدن» اثری است از محمود دولت آبادی (نویسنده‌ی اهل سبزوار، متولد ۱۳۱۹) که در سال ۱۳۹۷ منتشر شده است. این کتاب به روایت ماجرای سربازانی می‌پردازد که در زمان جنگ ایران و عراق در محاصره قرار گرفته‌اند.
درباره‌ی طریق بسمل شدن
طریق بسمل شدن رمانی از محمود دولت‌آبادی درباره‌ی جنگ هشت ساله‌ی ایران و عراق است. این کتاب پس از ده سال انتظار، سرانجام در اردیبهشت۱۳۹۷، مجوز انتشار خود را از وزارت ارشاد دریافت کرد.
دولت‌آبادی درباره این رمان می‌گوید: «طرق بسمل شدن» که روایتگر محدوده‌ای از جنگ است از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ نوشته شد و از یک سال بعد از آن در انتظار دریافت مجوز نشر بود که حالا بعد از حدود ۱۰ سال انتظار مجوز گرفته است.
این رمان جذاب، ماجرای افرادی را روایت می کند که قصد دارند به مخزن آب پایین دره دسترسی پیدا کنند اما بدیهی است که تمام داستان به این سادگی ها نخواهد بود. دولت آبادی با شاعرانگی دلپذیر روایت خود، به قصه های متفاوتی می پردازد که علیرغم کوتاه بودن نسبی این اثر، آن را تا مدت ها در ذهن مخاطبین به ثبت می رسانند.
این اثر، راوی های متعددی دارد و مدام بین نقطه نظرهای مختلف شخصیت های گوناگون در گذار است. دولت آبادی با خلق کتاب طریق بسمل شدن، یک بار دیگر موفق می شود تا با پرداختی موشکافانه و هنرمندانه به احساسات درونی و درماندگی های شخصیت هایی قابل باور، شاهکاری را خلق کند که بیهودگی و پوچی جنگ را به بهترین شکل ممکن به تصویر می کشد.
در نوشته پشت جلد کتاب بخشی از داستان آمده است: همین‌ها، این‌ها، نمی‌بینی‌شان؟ تو نمی‌بینی؟ همه هستند، همه هستند، نمی‌بینی‌شان؟ کفن و قمقمه. نگاه کن، نگاه کن! «تشنه‌ای، تو تشنه‌ای برادرم. بنوش آب!» نگاه کن، نگاه کن! چه رستخیز روشنی! منم، تویی و دیگران. تویی، منم و دیگران. چه رستخیز روشنی. کلاه‌خود و چکمه و یراق. یکی به آفتاب می‌دهد سلام، یکی به آب.
یکی به آسمان نیاز می‌برد، یکی به خاک. یکان یکان بروز می‌کنند، از پناه خاک، از شکَفت‌های دره هلاک، از حوالی و حدود تپه‌های تاک، تپه‌ها و تنگه‌های کهنه و عمیق، پوده و عتیق، از درون خاک، از مغاک‌ها، مثل رویش و شکفتنِ عجیب سنگ‌ها و خارها. پوست پوست‌های خاک می‌شکَفت و می‌شکُفت از آن کسی – تنی. تنی که با کفن، تنی که بی کفن. بیرقی به دست یا نشانه‌ای به نوک نیزه‌ای. تکه پاره‌ای نشانِ رایتی – پاره‌ژنده‌ای؛ ژنده‌ای سیاه، ژنده‌ای سپید، ژنده‌ای کبود، سبز، ارغوانی و بنفش و سرخ و هرچه رنگ؛ رنگ‌ها پریده‌رنگ.
رمان طریق بسمل شدن در سی و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هم که از ۱۲ تا ۲۲ اردیبهشت‌ماه در مصلا برگزار می‌شود عرضه شد. این کتاب در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۱۲ با بیش از ۸۶۱ رای و ۱۵۷ نقد و نظر است.
داستان طریق بسمل شدن
داستان طریق بسمل شدن در قالب دو ماجرا روایت می‌شود؛ یکی ماجرای نویسنده‌ای عرب به نام ابوعلاء که از او خواسته شده است (درحقیقت دستور داده شده است) داستانی ساختگی و تحریف‌شده از جنگ بنویسد که مطابق معیارها و اهداف حاکمیت است؛ و این حالی است که او خود دچار تردیدهای عمیق نسبت به بنیان‌های مفهوم جنگ است.
روایت دوم داستانی است که ابوعلاء مشغول نوشتن آن است؛ داستان تپه‌ی صفر. میان ایرانی‌ها و عراقی‌ها در منطقه‌ای موسوم به «تپه‌ی صفر» درگیری رخ داده و پس از باران گلوله که بر سر هر دو جبهه باریده است، اکنون تمام ایرانیان کشته شده‌اند و تنها فرمانده‌ی گروه و یک سرباز باقی مانده‌اند به همراه یک اسیر عراقی.
دو سوی تپه عرصه‌ی حضور دست‌هایی است آماده‌ی شلیک و از آنجا که هر دو طرفِ مخاصمه یکدیگر را زیر نظر دارند، هیچ‌کدام قادر نیستند از منبع آبِ درون شیارهای تپه استفاده کنند؛ و عطش از حد که بگذرد به جنون می‌رسد
بخش‌هایی از طریق بسمل شدن
من نیامده ام که از وادی نبودن به بود برگردم. تو که می دانی من نام یک پرنده هستم. و پرنده نابود نمی شود، بسمل می شود.
…………………
اسیر را نباید کشت… جنگ است می دانم. آن ها از ما می کشند و ما از آن ها… اما اسیر وقتی گرفتار می شود تمام آنچه ظاهر او را ساخته، ناگهان زایل می شود… ناگهان تو با یک آدم عادی طرف می شوی که مثل خود توست پیش از آن که اسلحه گرفته باشی. با چنین آدمی که تو را یاد خودت می اندازد چطور می توانی بجنگی؟
…………………
«مرگ، هیچ به مرگ فکر کرده ای ستوان؟» «اگر می دانستم برای چه متولد شده‌ام، فرصت می‌کردم لابد درباره‌ی مرگ هم عمیقاً فکر کنم.»
اگر به کتاب طریق بسمل شدن علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی آثار محمود دولت آبادی در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر آثار این نویسنده‌ی شهیر نیز آشنا شوید.
کتاب‌های پیشنهادی:
توسط: علی معاصر
دسته‌ها: ادبیات ایران، داستان ایرانی، داستان معاصر، رمان
۰ برچسب‌ها: ادبیات ایران، محمود دولت آبادی، معرفی کتاب، هر روز یک کتاب