فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند

«فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند» اثری است از فرانکلین فوئر (نویسنده‌ی آمریکایی، متولد ۱۹۷۴) که در سال ۲۰۰۴ منتشر شده است. این کتاب تحلیلی از تبادلات رایج بین فوتبال و اقتصاد جهانی جدید ارائه می‌دهد.

درباره‌ی فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند

«جهانی‌سازی» و «یکپارچگی جهانی» مفاهیم و پدیده‌هایی هستند که در دهه‌های اخیر همواره مورد توجه متفکران، نظریه‌پردازان و حاکمان کشورهای بزرگ قرار داشته‌اند. افزایش بی‌شمار پیوندها و ارتباطات متقابلی که فراتر از دولت‌ها و حتی جوامع چنان گسترده می‌شوند که نظام جدید جهانی را می‌سازند، تنها یکی از ده‌ها تعریفی است که برای این پدیده بیان شده است.

بسیاری بر این عقیده‌اند که ادغام بازارهای جهانی در زمینه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری مستقیم، جابه‌جایی و انتقال سرمایه، نیروی کار و فرهنگ در بستر سرمایه‌داری و آزادی بازار موجب خواهد شد تا جهان در برابر ابرقدرت‌های جهانی بازار سرِ تسلیم فرود بیاورد و به همین ترتیب مرزهای ملی و حاکمیت دولت‌ها نیز تضعیف و سهم‌خواهی ابرقدرت‌ها از این «کیک جهانی» هر روز بیش‌تر شود. ایفای نقش اصلی و اساسی در این فرآیند را هم شرکت‌های بزرگ چندملیتی و فراملی بر عهده دارند.

فوتبال یکی از برترین پدیده‌های جهانی قرنِ حاضر است که بستر بسیار مناسبی برای گسترش مناسبات بین کشورها، ملت‌ها وفرهنگ‌های گوناگون فراهم آورده و به محلی برای تجمع سرمایه‌های نهادهای بزرگ مالی و فراملی تبدیل شده است. راه‌اندازی لیگ‌های سراسری و پُربیننده و لحظه‌شماری برای شروع رقابت بین ستاره‌های جهانی، سیاست‌گذاری‌های جهانی برای کشاندنِ پای رقابت‌های داغ فوتبال به کشورهای کوچک و به دنبال آن گشودن درهای بازارهای جدید به روی محصولاتِ اسپانسرهای قدرتمند نهادهای جهانی فوتبال، که سرمایه‌های‌شان را به طمع سهم بیش‌تر از بازار به پای فوتبال می‌ریزند، تنها بخشی از فرآیندی است که در ماشین غول‌آسای «فوتبال جهانی» در حال اجراست.

فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند کتابی است که فرانکلین فوئر روزنامه‌نگار امریکایی در سال ۲۰۰۴ آن را نوشته است. این کتاب، ‌تحلیلی از تبادلات رایج بین فوتبال و اقتصاد جهانی جدید ارائه می‌دهد.

فوئر در کتابش شما را همسفر خود می‌کند، در سراسر جهان از ورزشگاهی به ورزشگاه دیگر می‌برد و تلاش می‌کند تا دیدی تازه در مورد رویدادهای سیاسی و اقتصادی دنیای امروز پیدا کنید. فوتبال در این کتاب پدیده‌ی «رسانه‌ای جهانی‌شده» است که خود را وقف کرده تا اثرات جهانی شدن بر جوامع گوناگون را شرح دهد.

شکست جهانی شدن برای نابود کردن دشمنی‌های دیرینه در رقابت‌های بزرگ فوتبال که هولیگان‌ها به‌شدت در آن نقش دارند، اختلافات فرقه‌ای و گرایش‌های مذهبی شدید که منجر به تضاد دیدگاه‌ها و سر دادن شعارهای نژادپرستانه و حتی ضدبشری در استادیوم‌ها می‌شود، پیامدهای ورود دیدگاه‌های صرفاً اقتصادی به فوتبال با نگاهی به پدیده‌ی مهاجرت، بروز فسادهای نوین با ظهور الیگارش‌های قدرتمند و در نهایت تقویت پایگاه ملی‌گرایی سنتی با استفاده از قدرت فوتبال، بخش‌هایی است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

این کتاب را که فوئر با الهام از کتاب مشهور سایمون کوپر فوتبال علیه دشمن نوشته، رسانه‌های معتبری همچون نیویورک تایمز، نیوزویک، وال‌استریت ژورنال و بوستون گلوب تحسین کرده‌اند.

کتاب فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند در وب‌سایت goodreads دارای امتیاز ۳.۷۹ با بیش از ۱۲۵۰۰ رای و ۸۹۷ نقد و نظر است. این کتاب در ایران با ترجمه‌ای از وحید نمازی به بازار عرضه شده است.

بخشی از فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند

ستاره‌سرخ بلگراد محبوب‌ترین و موفق‌ترین تیم صربستان است و، تقریباً شبیه هر باشگاه دیگری در اروپا و امریکای لاتین، هوادارانِ یاغیِ بی‌شماری دارد که قادرند به هولناک‌ترین شکلِ ممکن خشن باشند، اما هوادارانِ خشنِ ستاره‌سرخ جایگاه افتخاریِ ویژه یا حتی چیزی فراتر از آن دارند. آن‌ها برای سازمان‌دهی بهترِ دارودسته‌ی یاغی خود با مقامات باشگاه در ارتباطی تنگاتنگ‌اند.

سرکرده‌های تماشاگرانِ دوآتشه و بوقچی‌های‌شان امکانات ویژه‌ای، مانند بورس تحصیلی، از آن‌ها می‌گیرند و باشگاه هم به عنوان بخشی از انواع بسته‌های تشویقی، به‌شان فضایی در ساختمان اداریِ مرکزیِ باشگاه اختصاص داده که در تاپ‌سیدر، یکی از بهترین منطقه‌های بلگراد، واقع شده است.

این هوادارانِ یاغی به وسیله‌ی ایجاد رعب‌ووحشت نفوذ بسیاری در امور باشگاه دارند. چند ماه پیش از این‌که به بلگراد بروم تا درباره‌ی دست داشتن این باشگاه (و وابستگانش) در «جنگ‌های دهه‌ی ۹۰ بالکان» تحقیق کنم، گروهی از هواداران باشگاه به یکی از جلسات تمرینی تیم یورش برده بودند و سه بازیکن را با چوب، میله‌ی آهنی و چماق زده بودند.

آن‌ها معمولاً آن‌قدر هم خجالتی نیستند که بعد از هجوم‌های سراسری و خراب‌کاری‌های‌شان شاهکارشان را در بوق‌وکرنا نکنند. هولیگان‌ها، درباره‌ی این مورد بخصوص، خیلی رُک به خبرنگاران گفتند که دیگر تحمل این‌همه بی‌تعهدی در زمین را ندارند. تنها یک تماس تلفنی لازم بود تا قرار مصاحبه‌ای با مشتی از این دیوانه‌ها در اتاق کنفرانس ساختمان اصلی باشگاه برایم هماهنگ شود.

حومه‌ی بلگراد و اطراف استادیومِ ستاره‌سرخْ شوم و بدشگون به نظر می‌رسد. تعداد زیادی کلاغ روی بامِ استادیوم لانه کرده‌اند. هر وقت ستاره‌سرخ گل می‌زند و جمعیت از شادی منفجر می‌شود، کلاغ‌ها به پرواز درمی‌آیند، به همین خاطر می‌توان از تمام شهر، با دیدن ابر سیاه کلاغ‌های در حال پرواز بر فراز افق، نتیجه‌ی بازی را حدس زد. در آن‌سوی خیابانی که استادیوم قرار گرفته است، خانواده‌ی آرکان، بدنام‌ترین جنگجو و گانگستر تاریخ صربستان، در قصر تازه‌ساختی زندگی می‌کند که خود آرکان آن را با برج‌وباروهای وحشت‌انگیزش بنا کرده است.

وقتی توقفم در نزدیکی آن خانه به درازا کشید، مرد غول‌پیکری با کاپشنِ سیاه چرمی ظاهر شد و می‌خواست بداند آن‌جا «چه غلطی» می‌کنم. من هم، که درباره‌ی قساوت‌های بی‌رحمانه‌ی مردان آرکان داستان‌های فراوانی شنیده بودم، وانمود کردم توریست هستم و راهم را گم کرده‌ام. خیلی مضطرب آدرسی از او پرسیدم و به‌سرعت از آن‌جا دور شدم. آن‌جا و در غروب اولین روز حضورم در بلگراد، آسمان به کبودی می‌گرایید.

مترجمم ملاقاتی با درازا ــ یکی از سرکرده‌های تماشاگران ستاره‌سرخ که خودشان را اُلترا بد بویز۱ نامیده‌اند ــ برایم ترتیب داده بود. درازا در عوض او را وادار کرده بود قول بدهد که این مصاحبه موجب کسب افتخار بیش‌تر برای باشگاه و جهانی‌سازی دستاوردهای هواداران ستاره‌سرخ خواهد شد. شش‌تا از هم‌قطارانِ وراج درازا همراهیش می‌کنند.

در نگاه اول، بخشِ نخست نام‌شان ــ اُلترا ــ اصلاً زیبنده نیست اما بخش دوم ــ بد بویز ــ خیلی به آن‌ها می‌آید. اگر خال‌کوبی‌های قرمز بزرگ اسمِ «دارودسته» شان را، که بر سرهای کچل‌شان خودنمایی می‌کند، در نظر نگیریم جوانان نسبتاً شریفی به نظر می‌آیند. درازا کتی پشمی به تن کرده است. سرِ بیش‌ازحد بزرگ و موی آب‌وشانه‌کرده‌اش آدم را یاد دانشجوهای سال اول رشته‌ی فلسفه می‌اندازد.

معلوم می‌شود دانشجوست و در باتلاق امتحانات سخت دانشگاه فرورفته است. رفقایش هم دست‌کمی از خودش ندارند. یکی‌شان دورتادور سرش را تراشیده و نیم‌تنه‌ی پوستیِ گشادی به تن دارد که آن را در طول ملاقات‌مان درنمی‌آورد و بیش‌تر به آدم‌هایی شبیه است که وادار شده تا حقش را از دنیا بگیرد.

 

اگر به کتاب فوتبال چگونه جهان را توصیف می‌کند علاقه دارید، می‌توانید در بخش معرفی برترین کتاب‌های ورزشی در وب‌سایت هر روز یک کتاب، با دیگر نمونه‌های مشابه نیز آشنا شوید.