شازده کوچولو

کتاب «شازده کوچولو» یا «شاهزاده کوچولو» نوشته‌ی نویسنده‌ی فرانسوی، «آنتوان دوسنت اگزوپری» (۱۹۰۰ تا ۱۹۴۴ میلادی) برای اولین بار در سال ۱۹۴۳ میلادی در نیویورک منتشر شد. این کتاب تا کنون به بیش از ۲۸۰ زبان و گویش در سرتاسر جهان ترجمه و چاپ شده و بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه از آن به فروش رفته است. کتاب «شازده کوچولو» به عنوان بهترین کتاب قرن بیستم فرانسه انتخاب شد و به طور متوسط در هر سال یک میلیون نسخه از آن در دنیا به فروش می‌رسد.

داستان شازده کوچولو

شخصیت اصلی داستان کتاب «شازده کوچولو» فردی بی‌نام است. وی با بحث در مورد ماهیت بزرگسالان و ناتوانی آنها در درک «چیزهای مهم» داستانش را شروع می کند. وی به عنوان آزمایشی برای تعیین اینکه آیا یک بزرگسال به اندازه‌ی یک کودک روشن فکر است، تصویری را نشان می دهد که در ان یک مار یک فیل را خورده است. بزرگ‌ترها همیشه پاسخ می‌دهند که تصویر یک کلاه را به نشان می‌دهد، و بنابراین او می‌فهمد که فقط درباره چیزهای «معقول» با آنها صحبت کند، نه چیزهای خیالی.

در ادامه وی خلبان هواپیما می شود و یک روز هواپیمای او در صحرای بزرگ آفریقا سقوط می کند. او به اندازه‌ی هشت روز آب دارد و باید هواپیمایش را تعمیر کند. در اینجا به طور غیرمنتظره ای مورد استقبال پسر کوچکی به نام «شازده کوچولو» قرار می گیرد. شاهزاده موهای طلایی و خنده ای دوست داشتنی دارد و تا زمانی که به آن‌ها پاسخ داده شود، سوالات خود را تکرار می کند.

شاهزاده از راوی می خواهد که گوسفندی بکشد. راوی ابتدا تصویر فیل درون مار را به او نشان می‌دهد که در کمال تعجب راوی، شاهزاده آن را به درستی تعبیر می کند. پس از سه تلاش ناموفق برای کشیدن یک گوسفند، راوی ناامید یک جعبه ساده می‌کشد و ادعا می‌کند که گوسفند داخل آن است. شاهزاده فریاد می زند که این دقیقا همان نقاشی بود که او می‌خواست.

در طول هشت روز در بیابان، در حالی که راوی سعی در تعمیر هواپیمای خود دارد، شاهزاده داستان زندگی خود را بازگو می کند. او شروع به توصیف سیاره کوچک خود می کند: در واقع یک سیارک به اندازه‌ی یک خانه‌ی معمولی در زمین، به نام «ب۶۱۲». بارزترین ویژگی این سیارک سه آتشفشان کوچک (دو آتشفشان فعال و یکی خاموش) و انواع گیاهان است.

شاهزاده از عشق خود به یک گل رز می گوید که مدتی پیش روی سطح سیارک شروع به رشد کرده است. گل رز تظاهر به ناراحتی می‌کند تا توجه شاهزاده را به خود جلب کند. اگرچه شاهزاده عاشق گل رز شده بود، اما احساس کرد که گل از او سوء استفاده می‌کند و تصمیم گرفت که سیارک را ترک کند تا بقیه‌ی جهان را کشف کند. شاهزاده از آن زمان به بعد از شش سیارک دیگر بازدید کرده است که در هر یک از آنها یک فرد بالغ تنها، غیرمنطقی و تنگ‌نظر ساکن بوده است. این افراد عبارتند از : پادشاهی بدون رعیت، مردی خودشیفته، یک فرد مست، یک تاجر، یک روشن‌کننده لامپ و یک جغرافیدان پیر.

اگر داستان کتاب «شازده کوچولو» نظرتان را جلب کرده است، باید خودتان آن را مطالعه کرده تا از بقیه ماجراها و سرنوشت شاهزاده و راوی مطلع شوید. این کتاب در ایران توسط مترجمان بسیاری ترجمه و چاپ شده است ولی شاید ترجمه‌ی مرحوم احمد شاملو معروف‌ترین نمونه از این بین باشد. به علاوه، آثار نمایشی متعددی نیز از این کتاب ساخته و ارائه شده است.

سرنوشت نویسنده شازده کوچولو

جالب است بدانید نویسنده‌ی کتاب یعنی آنتوان دوسنت اگزوپری نیز سرنوشت جالبی داشته است. وی که خود نیز خلبان هواپیما بود در یکی از پروازهای خود با مشکل مواجه شده و هواهپیمای وی سقوط می‌کند. در واقع در ۳۱ جولای ۱۹۴۴ وی برای پروازی اکتشافی بر فراز فرانسه به پرواز درآمده و پس از سقوط هواپیما دیگر هیچگاه دیده نشده است. در اواخر قرن بیستم و پس از پیدا شدن لاشه هواپیمایش اینطور به‌نظر می‌رسید که برخلاف ادعاهای پیشین، او هدف آلمانی‌ها واقع نشده است، زیرا روی هواپیما اثری از تیر دیده نمی‌شود و احتمال زیاد می‌رود که سقوط هواپیما به‌دلیل نقص فنی بوده است. وی پس از مرگ به عنوان قهرمان ملی فرانسه شناخته شد.

کسی چه می‌داند؟شاید او هم برای همیشه به سیارک «ب۶۱۲» رفته و در کنار شازده کوچولو و گل رز به زندگی خود مشغول است…

 

برای آشنا شدن با سایر کتاب‌های مناسب کودکان و نوجوانان، به بخش کتاب‌های نوجوانان در وب‌سایت هر روز یک کتاب سر بزنید.