26 فروردین 1401
سهپایهها
«سهپایهها» عنوان چهارگانهای است از جان کریستوفر (نویسندهی انگلیسی، از ۱۹۲۲ تا ۲۰۱۲) که در فاصلههای سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۸۸ منتشر شده است. این مجموعه شامل چهار کتاب کوههای سفید (۱۹۶۷)، شهر طلا و سرب (۱۹۶۷)، برکهی آتش (۱۹۶۸) و وقتی سهپایهها به زمین آمدند (۱۹۸۸) است. لازم به ذکر است که مخاطب اصلی این مجموعه نوجوانان هستند، اگر چه اغلب بزرگسالان نیز از خواندن آن لذت میبرند.
این مجموعه در زیر سبک پسارستاخیزی داستان جامعهای را روایت میکند که توسط ماشینهایی غولپیکر به نام سهپایهها استثمار شدهاست و به شکلی شبیه به قرون وسطی اداره میشود. این چهارگانه برای جان کریستوفر جایزه گاردین را به ارمغان آورد.
در این مجموعه، سهپایهها برای کنترل مردم، مغز آنها را در سن چهارده سالگی به کلاهکهایی مجهز میکنند که بر ساختار ذهن انسانها تأثیر میگذارد و بیشتر آنان را شیفتهی خدمت و بردگی برای سهپایهها میکند. در آغاز داستان ماهیت سهپایهها مجهول است. عدهای آنها را ماشینهایی هوشمند میدانند که علیه اربابان پیشین خود قیام کردهاند. اما گروهی دیگر، اعتقاد دارند که سهپایهها در اصل، وسایل جابجایی موجودات فضاییِ متجاوز هستند.
شخصیتهای اصلی این داستان، «ویل»، «هنری» و «بینپل» که هر سه نوجوانانی بدون کلاهک هستند، به علت احساس شک و دوگانگی که در میان همسالانشان فراوان است تصمیم میگیرند از کلاهکگذاری فرار کرده و راهی برای شناخت و مبارزه با سهپایهها پیدا کنند.
مجموعهی «سهپایهها» در وبسایت معتبر goodreads دارای امتیاز ۳.۷۹ با بیش از ۴۰۰۰ رای و ۲۳۰ نقد و نظر است.
ترجمه سهپایهها در ایران
در ایران نیز این مجموعه در سالهای قبل از انقلاب این کتاب به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ترجمه و چاپ شده و در سالهای اخیر نیز انتشارات قدیانی این مجموعه را با ترجمهی مهرداد تویسرکانی منتشر کرده است.
خلاصهی کتاب کوههای سفید
ویل که در دهکدهای کوچک در انگلستان زندگی میکند، یک زندگی معمولی دارد و مانند هر نوجوان دیگری، منتظر است تا جشن کلاهک گذاریاش انجام شود. تا این که، دوستش جک نشانههایی از بقایای یک تمدن باستانی را به او نشان میدهد که پیش از سهپایهها وجود داشتهاست. جک اعتراف میکند که از کلاهکگذاری میترسد. اما چند روز بعد، او نیز مانند همهی نوجوانان دیگر کلاهکگذاری میشود.
پس از این ماجرا، جک تلاش میکند از ویل دور بماند چون به علت وجود کلاهک، ویل را برای اعتقاداتش خطرناک میداند. مدتی بعد، یک فرد ناشناس به نام ازماندیاس، ویل را از وجود یک پایگاه مبارزه با سهپایهها باخبر میکند که در کوههای سفید قرار دارد. این اتفاقات باعث میشود، ویل به همراه پسر عمویش هنری، از دهکده، به سمت کوههای سفید فرار کند. آنها در این راه، با پسر دیگری به نام بینپل مواجه میشوند که علاقهی زیادی به استفاده از وسایل باستانی دارد.
خلاصهی کتاب شهر طلا و سرب
دو نفر از اعضای مقاومت (ویل و فریتس) با برنده شدن در مسابقات ورزشی به عنوان برده به درون شهرهایی که سهپایهها برای خود ساختهاند نفوذ میکنند و معلوم میشود درون آن غولهای بزرگ آهنی موجوداتی سهپا و سهبازو سوار هستند که دو برابر انسان قد دارند.
اربابان از هوایی که برای انسانها کشنده است تنفس میکنند و چون هوای زمین هم برای آنها سمی و سرد است درون گنبد بزرگی زندگی میکنند و سهپایهها کاملاً عایق هوا هستند. ارباب ویل برای او از نقشه اربابها برای تغییر جو کره زمین به هوای کشنده برای انسانها میگوید.
وی بعداً دفترچه خاطرات ویل را پیدا میکند و ویل مجبور به کشتن وی و فرار از شهر به کمک فریتس میشود تا اطلاعات به دست آمده را به گروه مقاومت برساند.
خلاصهی کتاب برکهی آتش
ویل و فریتس به کمک گروه مقاومت تلاش میکنند بر سهپایهها پیروز شوند. با به تله انداختن یکی از سهپایهها مشخص میشود که الکل اثر خوابآور بر روی اربابها دارد. نقشهای برای حمله همزمان به هر سه شهر اربابها در زمین کشیده میشود.
با ریختن الکل در آب شهرها، ساکنین دو شهر کشته میشوند اما حمله به شهر سوم ناموفق است و گروه مقاومت مجبور به حمله هوایی به شهر با کمک بالون و نارنجک میشود.
در جریان این حمله، هنری با پریدن از بالون، نارنجک خود را بر روی گنبد شهر منفجر میکند که باعث کشته شدن وی و شکستن گنبد شهر میشود. پس از این اتفاق سفینه فضایی اربابها به زمین میرسد و بقایای سه شهر را نابود میکند.
در انتهای داستان تنشهای ملی بین انسانهای آزاد شده تشدید میشود و خطر جنگ زمین را تهدید میکند اما ویل و دوستاناش قصد جلوگیری از این اتفاق را دارند.
خلاصهی کتاب وقتی سهپایهها به زمین آمدند
وقتی سهپایهها به زمین آمدند که بیست سال پس از سهگانه اصلی مجموعه چاپ شدهاست، در واقع پیش از داستانهای دیگر رخ میدهد و داستان حمله اربابان فضایی به زمین و تسخیر آن را روایت میکند.
اربابها که توان پیروزی بر انسانها را ندارند از طریق یک برنامه تلویزیونی آنها را هیپنوتیزم کرده و سپس با کمک کلاهکها، آنان را به صورت دائمی تحت کنترل خود درمیآورند. این کتاب از نظر زمان چاپ چهارمین کتاب سهپایهها است اما از نظر زمان اتفاق به پیش از کوههای سفید بر میگردد.
مطالعهی این مجموعهی ارزشمند را به تمام نوجونان عزیز ایران زمین توصیه میکنم. همچنین برای آشنا شدن با دیگر کتابهای مناسب نوجوانان، از بخش کتابهای نوجوانان در وبسایت هر روز یک کتاب بازدید کنید.
عالی