نیمکت داغ

«نیمکت داغ» با نام کامل «نیمکت داغ: از حشمت مهاجرانی تا الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو» اثری است از حمیدرضا صدر (نویسنده، منتقد سینما و مفسر فوتبال، از ۱۳۳۵ تا ۱۴۰۰) که در سال ۱۳۹۱ منتشر شده است. این کتاب به بررسی زندگی و فعالیت حرفه‌ای تعدادی از مربیان مشهور فوتبال پرداخته است.

درباره‌ی نیمکت داغ

نیمکت داغ: از حشمت مهاجرانی تا الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو، عنوان کتابی است که توسط حمیدرضا صدر در سال ۱۳۹۱ توسط نشر چشمه منتشر شد. هشتیمن چاپ این اثر سال ۱۴۰۰ منتشر شده‌است. او در این اثر به سر مربی‌هایی مانند سپ هربرگر، هلنیو هررا، الف رمزی، والری لوبانوفسکی، ماریو زاگالو، رینوس میشل، سزار منوتی، کارلوس بیلاردو، تله سانتانا، جووانی تراپاتونی، الکس فرگوسن، آریگو ساچی، فابیو کاپلو، گاس هیدینگ، مارچلو لیپی، آرسن ونگر، اوتمار هیتسفلد، اتو رهاگل، رافا بنیتس، ژوزه مورینیو و پپ گواردیولا پرداخته‌است.

نویسنده، در کتاب نیمکت داغ: از حشمت مهاجرانی تا الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو در سی و یک فصل به توصیف زندگی و رویکرد حرفه‌ای سی و چهار مربی تاریخ ساز فوتبال پرداخته‌است. حمیدرضا صدر سراغ چهره‌های مربی‌گری برجسته‌ی تاریخ فوتبال در جهان و ایران رفته و از دنیای مردان شماره‌ی یک فوتبال نوشته‌است. او در سی و یک فصل به بررسی عصر سی و چهار مربی بزرگ فوتبال پرداخته‌است. نیمکت داغ: از حشمت مهاجرانی تا الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو تنها روایتی از تاکتیک‌ها و تکنیک‌ها نیست، بلکه حمیدرضا صدر زندگی و آنچه را که این مربیان بیرون از دروازه‌ی استادیوم‌های فوتبال رویارویش قرار می‌گرفتند، در این کتاب آورده‌است.

این اثر به رسول مدد نوعی و حسین فکری دو مربی فقید فوتبال ایران و همین‌طور زدراکو رایکف مربی فقید یوگسلاو تبار باشگاه استقلال در دهه ۱۳۵۰ تقدیم شده‌است.

از نکات دیگر این اثر پرداختن به «حشمت مهاجرانی» مربی قدیمی ایرانی در کنار چهره‌هایی همچون «الکس فرگوسن»، «فابیو کاپلو» و «ماریو زاگالو» است. انجام یک گفت‌وگوی مفصل با حشمت مهاجرانی و مرور بازی‌های تیم‌ملی به رهبری او، بخشی از فصلی است که به این سرمربی ایرانی پرداخته‌است.

در مقدمه‌ی «نیمکت داغ: از حشمت مهاجرانی تا الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو» درباره‌ی این کتاب و این‌که ایده‌ی نوشتن این اثر از کجا آمده، این‌گونه آمده‌است:

«نخستین مربیانی که شناختیم چه کسانی بودند؟ آن‌ها را برای چه به یاد می‌آوریم؟ پیروزی تیم‌های‌شان اهمیت داشت یا بازی‌هایی که ارائه می‌دادند؟ شخصیت‌شان قوی بود یا هوش فراوانی داشتند؟ ستاره‌های بزرگی در تیم‌شان بازی می‌کردند یا با دست خالی جلو می‌رفتند؟ مدیر بودند یا مربی؟»

«انگاره‌ی اولیه‌ی این کتاب برتافته از تحلیل‌های تاکتیکی بود. این‌که تیم‌های اولیه‌ی تاریخ با تعداد پرشمار مهاجم و تعداد انگشت‌شمار مدافع بازی می‌کردند. این‌که سیر تطور تاکتیکی چه بوده. رویکرد تاکتیکی در چه ادواری تغییر کرده و تاریخ فوتبال چگونه ورق خورده.»

«مربیان مورد بحث یا جایگاه تاکتیکی برجسته‌ای دارند یا اهمیت تاریخی ویژه‌ای. ترتیب ارائه‌ی آن‌ها در فصل‌های کتاب مبتنی بر تقدم تاریخی است و می‌توان از دورانی به دوران دیگر با نوعی پیوستگی تاریخی، به روند تغییرات تاکتیکی از عصری به عصر دیگر دست یافت. نخستین مربی هربرت چاپمن انگلیسی در دهه‌ی ۱۹۲۰ است و آخرینش پپ گواردیولا در آغاز دهه‌ ۲۰۱۰».

فهرست مطالب نیمکت داغ

کتاب نیمکت داغ شامل بخش‌های زیر است:

  • مقدمه
  • مردی که می‌خواست سلطان باشد/ هربرت چاپمن
  • قهوه‌خانه‌های وین / هوگو میسل
  • ارباب پیر در سایه‌ی فاشیسم / ویتوریو پوتزو
  • پسر فوتبالی استالین / بوریس آرکادیف
  • مجارهای جادویی / گوژتاو سبس
  • فربه فراموش‌شده / ویسنته فئولا
  • پدربزرگ فوتبال مدرن / ویکتور ماسلف
  • پس از بازی یعنی همان قبل از بازی / سپ هربرگر
  • خانه‌ به‌ دوش همیشگی / بلا گوتمن
  • فراموش‌ شدگان / خوزه ویالونا، لوئیز کارنیلیا و میگل مونوز
  • پدرخوانده / هلنیو هررا
  • مرا الف صدا کن / الف رمزی
  • ققنوس خاکسترهای مونیخ / مت باسبی
  • دیالکتیک آقای ریاضیات / والری لوبانوفسکی
  • پایان عصر معصومیت / ماریو زاگالو
  • توتال به‌علاوه‌ی فوتبال / رینوس میشل
  • دکتر جکیل و مستر هاید / سزار منوتی و کارلوس بیلاردو
  • همه‌ی پسران من / حشمت مهاجرانی
  • آخرین رمانتیک / تله سانتانا
  • باشگاه، نه تیم‌ملی / جووانی تراپاتونی
  • رمانتیسم را فراموش نکن / الکس فرگوسن
  • اسب‌ سوارها، اسب زاده نمی‌شوند / آریگو ساچی
  • جادوگر بزرگ / فابیو کاپلو
  • نامه‌ای با دو گلوله / گاس هیدینگ
  • الماس‌ها ابدی‌اند / مارچلو لیپی
  • هم زیبا بمان و هم شمشیر را از رو ببند / آرسن ونگر
  • ژنرال / اوتمار هیتسفلد
  • دو + دو نمی‌شود پنج / اتو رهاگل
  • جنون شش‌ دقیقه‌ای / رافا بنیتس
  • کشتی بزرگ، توفان بزرگ / ژوزه مورینیو
  • توتال بارسا / پپ گواردیولا
  • منابع اصلی

بخشی از نیمکت داغ

متولد ۱۸۸۶ در حوالی تورین. ورزشکار با استعدادی در زمینه‌ی دو میدانی. قهرمان دوِ ۴۰۰ متر بازی‌های دانشجویی. می‌گفتند جووانی کوچیونه، رفیقش که برای یوونتوس بازی می‌کرد، دویدنش را به ‌سخره می‌گرفت؛ «تو مثل یک ماشین می‌دوی» پیشنهاد کرد، «بهتر است توپی جلوِ پایت بیندازی و پابه‌توپ بدوی.» پوتزو جای دویدن دنبال توپ، تحصیلاتش را پی گرفت. به‌ مدرسه‌ی بین‌المللی تجارت در زوریخ رفت.

زبان انگلیسی و فرانسه و آلمانی آموخت. آن‌چه بعدها درهای مطالعه‌ی بی‌وقفه را برایش می‌گشود. سپس به ‌لندن رفت. بعد راهی برادفورد شد. جایی که با نفوذ پدرش کاری در یک کارخانه‌ی بافندگی پیدا کرد. شهری که فوتبال ناگهان گریبانش را چسبید. پنج روز کار. یک روز کلیسا. یک روز فوتبال. دعوت پدر برای بازگشت به ‌ایتالیا و کار در شرکت مهندسی برادر را رد کرد. پدر پول ماهیانه را قطع کرد. با این وصف در انگلیس باقی ماند. در سرزمین فوتبال.

به منچستریونایتد دل بست. به ‌سرخ‌پوش‌های این شهر کارگری. شیفته‌ی نمایش هافبک‌های یونایتد، دیک داکورث، پارلی رابرتز و الک بل شد. پس از پایان بازی‌ها اطراف درهای خروجی استادیوم پرسه می‌زد تا بازیکنان را ببیند. تا سری تکان دهد. سرانجام شهامت جلو رفتن پیدا کرد. روزی جلو رفت و با رابرتز حرف زد. به ‌او گفت یکی از ستایشگرانش است.

گفت مایه‌ی مباهاتش شده با او چند کلمه‌ای درباره‌ی فوتبال حرف می‌زند. او بعدها علاقه‌اش را به ‌نمایش مردان میانی‌یی مثل رابرتز، نشان داد. مردانی که توپ را تصاحب می‌کردند. که برای گوش‌ها پاس‌های بلندِ بی‌نقصی می‌فرستادند. بنابراین وقتی بعدها در سال ۱۹۲۴ رهبری تیم‌ملی ایتالیا را در دست گرفت، بلافاصله فالویو برناردینی، بازیکن محبوب تماشاگران، را کنار گذاشت. چرا که برناردینی بیشتر دونده بود تا تصاحب‌گر توپ و ارسال‌کننده‌ی پاس‌های بلند.

دست سرنوشت پوتزو را به ‌ایتالیا برگرداند. برای حضور در مراسم عروسی خواهرش راهی ایتالیا شد و خانواده‌اش از بازگشتش به ‌انگلیس جلوگیری کردند. پستی در اتحادیه‌ی فوتبال ایتالیا به دست آورد. سال ۱۹۱۲ تیم‌ملی را در المپیک سوئد رهبری کرد. برای اولین‌بار نامش سر زبان‌ها افتاد. ولی برابر فنلاند، سوئد و اتریش شکست خورد. از اتریش ۱ ۵ باخت؛ شکستی تلخ و در عین‌حال نخستین رویارویی پوتزو و هوگو میسل، مربی تیم‌ملی اتریش. خالق «واندرتیم» تیم رویایی اتریش.

 

اگر به کتاب «نیمکت داغ» علاقه دارید، می‌توانید با مراجعه به بخش معرفی آثار حمیدرضا صدر با دیگر کتاب‌های این نویسنده آشنا شوید. هم‌چنین بخش معرفی برترین کتاب‌های ورزشی شما را با دیگر نمونه‌های مشابه این آثار آشنا می‌سازد.